Zorgwekkend ... of wat ..?

Ach ... wat heet ..?
Op de voorpagina van de Volkskrant van afgelopen zaterdag prijkte de volgende kop:

Cijfers ouderenzorg zijn dubieus

met daarboven

systeem om kwaliteit te meten faalt, veel gegevens zijn onbetrouwbaar

Onder deze link vind je de begeleidende tekst waarna naar pagina 9 wordt verwezen waar het dan verder gaat met:

Ondeugdelijk, zeg maar fout

Een ranglijst 2000 zorginstellingen maken is ingewikkeld. Helemaal als evenzoveel medewerkers de meetgegevens moeten verzamelen.

Daaruit het volgende citaat:

'Het was vlek op vlek', zegt Ivette Heesbeen, senior-beleidsmedewerker van de organisatie. Kort na de vergadering stuurde Actiz een brandbrief naar de Inspectie voor de Gezondheidszorg, die de supervisie heeft over de kwalitieitsverantwoording. Eis: de cijfers over 2010 mogen niet worden gebruikt.
Foute cijfers veroorzaken niet alleen onduidelijkheid en reputatieschade. Geen enkele ondernemer vindt het leuk om onderaan te eindigen op de Volkskrant-ranglijst, die op basis van de openbare cijfers wordt opgesteld. Verkeerde cijfers kosten de ondernemers ook veel geld. De concerns lopen volgens Heesbeen tientallen miljoenen euro's mis van de zorgkantoren die bij een slechtere kwaliteitsmeting minder geld geven.

Karrevracht
Sinds vijf jaar leveren instellingen de overheid jaarlijks een karrevracht aan meetgegevens. De peilingen onder bewoners en hun familie, uitgevoerd door onafhankelijke meetbureaus, staan buiten kijf. Maar bij de zorginhoudelijke metingen die de huizen zelf uitvoeren, naar bijvoorbeeld doorligwonden gaat veel mis.
Bureaucratische en technische hobbels spelen een rol. Instellingen moeten bijvoorbeeld binnen enkele dagen controleren of hun eerder aangeleverde cijfers in orde zijn, anders kunnen ze geen correcties meer aanbrengen. 'Dat liep vaak mis', zegt Heesbeen. 'Juridisch is er niets tegen te doen. Maar wij vinden het een beetje Oost-Europees'.
Een extern bureau ontdekte daarnaast dat bepaalde cijfers (zoals het risico op ondervoeding) niet konden kloppen. De meeste instellingen scoorden heel laag, enkelen heel hoog, maar niet een zat er tussenin. Het bleek een fout in de verwerking die niet meer kon worden hersteld.
Zeker 25 zorgorganisasties, met tientallen verpleeg- en verzorgingshuizen in beheer, zijn volgens Actiz de dupe van foute berekeningen. Kleine instellingen blijken om statistische redenen vaak niet hoog te kunnen scoren. Heesbeen: 'Als de steekproef voor de meting te klein is, worden de resultaten automatisch naar het gemiddelde getrokken.'
Daarnaast is een groot probleem vastgesteld met de betrouwbaarheid van de cijfers. Meten die daawerkelijk de kwaliteit en hoe solide is de registratie ervan? De uitslag van het onderzoek dat Actiz liet uitvoeren, is onthutsend: niet een van de 22 indicatoren deugt op zowel inhoud als registratie.

Onthutsend?
Ach wat noemen wij tegenwoordig nou helemaal nog onthutsend? Als je dit soort geluiden maar vaak genoeg hoort of leest dan wordt het toch ook weer gewoon, nietwaar? Of zoals Yvonne Kroonenberg, toevallig een generatie- en leeftijdgenote van me, ooit schreef: Alles went behalve een vent.

Zorgelijk of zorgwekkend?
Kom nou .. we hebben al zorgen genoeg aan het hoofd! Wie dan leeft die dan maar zorgt, toch. We horen al jaren dat er een ernstig tekort aan gekwalificeerd personeel in de zorg zit aan te komen en wat doen we daaraan?
Maandag lees ik in dezelfde krant:
Verpleegkundigen kampen nog steeds met onderbezetting
over onverantwoorde onderbezetting in de zorg in met name de vakantieperiode.

Lekkere sector waar jij in werkt, die zorg, zult u wellicht denken. Ja het is niet anders, vrees ik. Maar aangezien we allemaal op enig moment zorg- en hulpbehoevend kunnen worden, kunnen we ter enigertijd ook allemaal zomaar eens met de eisen danwel de gevolgen van dit technocratisch broddel- en dataverzamelwerk van doen krijgen. En reken maar dat de meeste van ons dan opeens door-de-wol-geverfde kritische kwaliteitsbeoordeelaars zullen blijken!

En moeten we dan maar niet meer meten? Meten is toch weten! En wij willen toch alles weten vooral als het over geld en/of kwaliteit gaat en moeten we dan niet daaruitvolgend ook zoveel mogelijk meten?
Zodat wij daar onze evidence-based-practice weer wat ondoorzichtig mee kunnen onderbouwen, zeker! Hoe dan ook binnen het nieuwe stelsel gaat het er toch zeker ook om centjes binnen te kunnen halen, als ik het goed begrijp.

Maar moeten we echt zoveel meten en eindeloos met cijfers blijven goochelen om enig zicht op de zorg en de aard en de kwaliteit daarvan te krijgen?
Ik ben er toch redelijk zeker van dat als je mij vijf dagen in een instelling rond laat lopen en kijken en snuffelen en vragen, ik aanzienlijk meer zicht zal hebben op wat daar gebeurt en de kwaliteit daarvan dan wanneer je mij bv. trakteert op 500. 000 stuks diverse meetgegevens uit diezelfde instelling en zegt: buig je daar maar eens vijf weken over om een je oordeel over de kwaliteit van het werk te vellen.
Wat zegt u daar? Dat laatste laten ze door heel intelligente mensen en slimme systemen doen? ... oh ... leest u de bovengenoemde artikeltjes nog eens goed!

Ik mag in kwesties van dit soort sinds enige tijd graag naar John Seddon verwijzen, trouwens ook geen domme man, dacht ik zo, die volgens mij goed doorheeft en ook nog kan duidelijk maken hoe werk meestal werkt:

[vimeo 4670102 w=400 h=321]

Cultural change is free from Mindfields College on Vimeo.

En ik wil hem hier weer even ten tonele voeren omdat Seddon ook wel wat interessante dingen over metingen of 'measures' heeft te melden.
In zijn boek: 'Freedom from command and control, a better way to make the work work', wijdt hij daar twee hoofdstukken aan.
In hoofdstuk 3, Purpose, measures and method betoogt hij ondermeer:
(en ik citeer hier gemakshalve even in het engels)

Measurement principles and practice

Instead of measures being used to command and control, the purpose of measures is to develop knowledge through action on the system.

Principle 1: The test of a good measure

The test of a good measure is: does this help in understanding and improving of performance?

Principle 2: Measures must relate to purpose

Purpose
|
Measures
|
Method

We should think about purpose of an organisation from the customers' point of view. Service organisations exist to serve customers, so we need to know how well they achieve that aim as seen through the eyes of the recipient. The 'nominal value' is what matters to customers; whatever it is – speed, reliability, technical accuracy – dictates what should be measured. Using such measures affords people the freedom to experiment with method – how they go about accomplishing their purpose. This gives greater control than is achieved through traditional 'controls', which are in truth, in control of little.

Principle 3: Measures must be integrated with work

In other words they must be in the hands of people who do the work. This is a prerequisite for the development of knowledge and, hence, improvement.

Misschien iets om te bedenken voor onze inspecteurs, managers en beleidsmakers voordat ze er middels zogenaamde nieuwe slimme sturingsmechanismen en oplossingsgerichte plannen nog wat meer van hetzelfde tegenaan gaan gooien?