Internal power?

 Previously I have told you how my acquaintance with the so-called martial arts came about and it mayl be clear to the reader that by now I must have developed a somewhat more than superficial fascination for them. Still I wouldn't call myself a 'martial artist' or 'warrior' like some practitioners who seem to wear such names like a badge of  honour. It should also be noted that my interest in the practice of these arts was initially and to a large extent fueled by the philosophical aspects of the internal arts such as aikido or tai chi. Thus we will rather soon stumble upon concepts such as the relationship between body and mind, (life) energy and/or internal power.  

And it happened to be precisely that relationship between body and mind and the somewhat vague concepts of chi or (life) energy and internal strength that fascinated me. Wanting to obtain a deeper understanding of that by experiencing it personally (the two are inextricably linked in this case) was an important motivation for me to get involved in a certain type of martial art. And I am quite certain I am not the only one who does. In the previous episode, I mentioned that according to Wikipedia, hundreds of millions of people worldwide practice some form of martial art. Assuming that the main purpose for which people do so can be manyfold and taking in account what I see around me, I assume that there will also be tens if not hundreds of thousands among them with a similar drive or motivation as myself. Motivated by what?; or what are all these people actually looking for?; What is it they want to find or achieve? The common denominator here is what I would call, and what is usually described as 'internal power', 'internals' or 'internal work'. Just to give it a name, right?

Although most of what may be said about this theme will sound like abracadabra to most people, it is widely discussed and debated by a certain group of martial artists on forums such as reddit, aikiweb, many a blog and increasingly on various facebook groups. What may strike the interested layman mostly while reading discussions on such forums is that this subject can apparently be approached in different ways, described in different words and that complete agreement and unanimity among the experts is usually hard to find. But that just seems to be the nature of the beast.

To give just one example: in Yuinshinkai aikido we speak of the movement of the tanden balls and in Yan Shou Gong we speak of engaging the 'strings' (as in the ‘anatomy trains’ or the ‘movement chains’ according to Thomas Myers) Different words  and models that will conjure up different images that at the same time end up provoking and producing an almost identical effect on the body and the internal state of the body. This immediately illustrates the great difficulty in talking about or describing this so-called internal power. According to many, it is rather a state of being that, by definition, cannot be captured in words. And language not only sheds light onto reality, but can also disguises and colours it through for instance implicit and ingrained ideas and judgments. But we happen to be linguistic creatures who simply feel the need to put everything into words.

Now, there are written sources to be found that are specifically about cultivating this internal force. A good example of this are the so-called Tai Chi Ch'uan Classics. An old collection of texts that is closely intertwined with Daoist worldview and  philosophy. Susan Foe starts off the preface to The Essence of T'AI CHI CH'UAN - The Literary Tradition with:

“ Translations should be both poetic and literal, yet frequently one ideal must be sacrificed to the other. In translating literature like the T'ai Chi Ch'uan Classics, which is a collection of writings spanning almost one Thousand years, there are many problems. For one thing, classical Chinese is terse, even telegraphic. Many characters have both concrete and abstract meanings so even simple sentences resound with allusions and imagery. Each aphorism echoes in the readers mind, creating overtones which stimulate new ideas and amplify old ones. “

To conclude after a few pages with the words:

“It is the hope of the authors that readers will not only appreciate the Classics for its beauty and wisdom, but will be stimulated to continue the tradition of adding their own insights and commentaries.  Susan Foe”

 Eastern texts may often sound rather flowery and poetic to us Westerners, but I think that the reader of the classics will still be surprised at how much still resonates clearly and comprehensibly from these concise texts from so long ago.

There are of course also people who have no affinity texts and words like these and would rather prefer concrete descriptions and instructions based on Western parlance and logic. These days there is enough to be found in writing for them to get introduced to the matter. A good example of this might be the work of Paul Linden. His book It's All the Same Except for the Differences unfolds in Paul's own words:

"an analytical, linear and rational method to bring about the development of intuitive, graceful and holistic forms of movement".

Aikido of ColumbusAikido of Columbus

That to me seems to capture and aptly summarize the great merit of his methodology as described in that book, namely, how to arrive at a certain intuitive and holistic state of consciousness without having to rely on esoteric or poetic language, but through linear and analytical thinking and empirical research. Which was sufficient reason for me to actually  translate this book into Dutch. (see here)

So anyway I'm going to attempt to say a few things about this subject. My words here are not those of an expert or a master in this field, but those of an interested layman and amateur who wants to get a handle on things and trying hard to make it his own. In doing so, I draw on my limited knowledge and experience with this internal work and on what I have learned or heard from all those teachers I mentioned in episodes 4 and 6. I hope that in doing so I am not only serving myself, but it may also be of use to someone else with an interest in these matters.

<< previous - next >>

Interne kracht?

 In het voorgaande heb ik globaal verteld hoe mijn kennismaking met de zogeheten krijgskunsten verliep en het zal wie dat leest duidelijk zijn dat ik daar inmiddels een iets meer dan oppervlakkige fascinatie voor heb ontwikkeld. Als ik me niet vergis wordt zoiets tegenwoordig wel een passie genoemd, maar ik verkies toch mijn eigen bewoordingen boven dit soort newspeak. Zo noem ik mezelf ook geen 'krijgskunstenaar' of 'warrior' zoals sommige beoefenaars die dergelijke termen als geuzenamen lijken te hanteren. Het moge ook duidelijk zijn dat mijn belangstelling voor de praktijk van deze kunsten aanvankelijk en in belangrijke mate schuilt en wortelt in de filosofische kant van met name interne kunsten als aikido of tai chi. We stuiten dan al snel op begrippen als de verhouding lichaam/geest, (levens-)energie en/of internal power.

En het zijn mu juist die verhouding lichaam en geest en de voor menigeen vage begrippen chi of (levens-)energie en interne kracht die mij boeien. Het meer daarvan willen begrijpen door het aan den lijve te ondervinden (die twee zijn in dit geval onlosmakelijk aan elkaar verbonden) vormen voor mij de belangrijkste motivatie om mij met een bepaald type krijgskunst bezig te houden. En zo zullen er velen met mij zijn. In de vorige episode meldde ik dat volgens Wikipedia wereldwijd honderden miljoenen mensen een of andere vorm van krijgskunst beoefenen. Er van uitgaande dat het aanvankelijke oogmerk waarmee men dat doet van velerlei aard kan zijn en op grond van wat ik zo om mij heen aantref, neem ik aan dat zich daar ook wel tien- tot honderd duizenden onder zullen bevinden met een gelijksoortige drive of motivatie als ikzelf. Motivatie tot wat dan?; ofwel waar zijn al die lieden naar op zoek dan?; of wat willen ze bereiken? De grote gemene deler in deze noem ik dan maar, zoals ook elders te doen gebruikelijk, 'internal power','internals' of 'intern werk'. Het beestje moet toch een naam hebben. nietwaar?

Hoewel veel van wat er zo al te zeggen valt over dit onderwerp de meeste mensen als abracadabra in de oren zal klinken wordt een en ander door een bepaalde groep martial artists druk besproken en bediscussieerd op fora als bijvoorbeeld reddit, aikiweb, vele blogs en steeds vaker op diverse facebook groepen. Wat de geïnteresseerde leek bij het lezen van discussies op dergelijke fora vooral op zal vallen is dat dit onderwerp blijkbaar op verschillende manieren benaderd kan worden, op verschillende manieren beschreven kan worden en dat volledige overeenstemming en eensluidendheid onder de experts doorgaans ver te zoeken is. Maar dat is nu eenmaal de aard van het beestje.

Om maar eens een dwarsstraat te noemen: in Yuinshinkai aikido spreken we van het bewegen van de tanden ballen en in Yan Shou Gong spreken we van het aanspreken van de 'strings' (in navolging van de anatomy trains of de bewegingsketens à la Thomas Myers) / ; verschillende bewoordingen die verschillende beelden zullen oproepen en uiteindelijk een vrijwel identiek effect op het lichaam en de interne toestand van het lichaam uitlokken en teweegbrengen. Dat illustreert dan meteen even de grote moeilijkheid in het spreken over of het beschrijven van die zogeheten internal power. Volgens velen is het ook eerder een staat van zijn die zich per definitie niet in woorden laat vangen. En taal verwijst niet alleen naar de werkelijkheid maar kan die ook verhullen of kleuren bijvoorbeeld doordat ze voor- en ingebakken ideeën en oordelen meebrengt. Maar wij zijn nu eenmaal talige wezens en willen liefst alles in woorden kunnen vatten.

Nu zijn er wel degelijk geschreven bronnen die specifiek gaan over het cultiveren van bedoelde interne kracht. Een goed voorbeeld hiervan betreft de zogeheten Tai Chi Ch'uan Classics. Een oude verzameling teksten die nauw verweven is met het gedachtegoed van het Daoïsme. Het voorwoord van The Essence of T'AI CHI CH'UAN - The Literary Tradition begint Susan Foe met:

"Translations should be both poetic and literal, yet frequently one ideal must be sacrificed to the other. In translating literature like the T'ai Chi Ch'uan Classics, which is a collection of writings spanning almost one Thousand years, there are many problems. For one thing, classical Chinese is terse, even telegraphic. Many characters have both concrete and abstract meanings so even simple sentences resound with allusions and imagery. Each aphorism echoes in the readers mind, creating overtones which stimulate new ideas and amplify old ones."

Om enkele bladzijden verder af te sluiten met:

"It is the hope of the authors that readers will not only appreciate the Classics for its beauty and wisdom, but will be stimulated to continue the tradition of adding their own insights and commentaries. Susan Foe"

Oosterse teksten klinken ons westerlingen niet zelden nogal bloemrijk en poetisch in de oren maar ik denk dat de hedendaagse lezer van de classics er nog versteld van kan staan hoeveel er nog helder en begrijpelijk doorklinkt uit deze beknopte teksten van weleer.
Er zijn ook mensen die niets met dergelijke teksten en bewoordingen hebben en de voorkeur geven aan concrete en op Westerse leest en logica geschoeide beschrijvingen en instructies. Ook voor hen valt er tegenwoordig genoeg in woord en geschrift te vinden om ze in de materie in te leiden. Een mooi voorbeeld daarvan is het werk van Paul Linden. Zijn boek It’s All the Same Except for the Differences ontvouwt in Paul’s eigen woorden:

“een analytische, lineaire en mechanische methode om de ontwikkeling van intuïtieve, sierlijke en holistische bewegingsvormen tot stand te brengen”.

Aikido of ColumbusAikido of Columbus

Dat lijkt me een kernachtige samenvatting en de grote verdienste van de methodiek zoals beschreven in dat boek namelijk, hoe tot een bepaalde intuïtieve en holistische staat van bewustzijn te komen zonder je daartoe op esoterische of poëtische taal te hoeven verlaten maar middels lineair en analytisch denken en empirisch onderzoek. Hetgeen voor mij reden was om dit boek in het Nederlands te vertalen. (zie hier)

Dus ga ik toch maar een poging wagen om een en ander over deze materie zeggen. Ik doe dat niet als deskundige, expert of meester op dit terrein maar als geïnteresseerde leek en amateur die ergens zijn hand op wil leggen en probeert zich dat eigen te maken. Daarbij put ik dan uit mijn beperkte kennis over en ervaring met dat interne werk en vooral ook uit wat ik geleerd of gehoord heb van al die leraren die zo in aflevering 4 en 6 voorbij kwamen. Naar ik mag hopen doe ik dit niet alleen voor mezelf maar heeft een andere geïnteresseerde hier ook nog iets aan.

<< vorige - volgende>>

Krijgskunstenaars?(7)

 Dit blogje in deze serie gaat al helemaal niet meer over wat ik doe maar over wat er zoal onder martial art of gevechtskunst wordt verstaan.

In de martial arts of krijgskunsten maakt men wel het onderscheid tussen interne en externe systemen dan wel stijlen en wordt in dat verband ook wel over zachte en harde stijlen gesproken. Een onderscheid dat voor mij persoonlijk van bijzonder belang is.

Maar wat onderscheidt een vechtsport of een martial art van welke andere sport of bezigheid? Op het eerste gezicht lijkt het vrij helder waar het in een krijgskunst of een vechtsport om en over zal gaan, namelijk het wederzijds meten van elkaars kracht en het kunnen winnen van een gevecht. Daarbij zullen we in eerste instantie veelal denken aan kracht en gespierde en goed getrainde lichamen en vervolgens misschien aan factoren als souplesse, behendigheid en timing. Maar ook psychologische factoren en/of karaktereigenschappen kunnen een aanzienlijk gewicht in de schaal leggen en de uitkomst van een gevecht bepalen.

Strijd en het winnen van een gevecht staat in ieder geval meestal centraal. Het duel of tweegevecht is waarschijnlijk van alle tijden of gaat in ieder geval heel ver terug in de tijd. Hoe we daar tegenaan kijken en welke betekenissen we daar aan toekennen verschilt nogal per cultuur en tijdsgewricht. In onze cultuur vinden we het niet koosjer meer om elkaar dood te maken (alhoewel?; zie de strijd en oorlogen om ons heen) en is het bij wet verboden.

Omdat het bloed nu eenmaal kruipt waar het niet gaan kan en het volk behalve aan brood toch ook wat behoefte aan spelen heeft, kent nagenoeg elke cultuur wel vormen van gereguleerde en/of geritualiseerde of gespeelde gevechten. Bij ons zijn dat bijvoorbeeld worstel- of bokswedstrijden en recenter Oosterse vechtkunsten als die uit Japan en China. En per slot van rekening is elke sportwedstrijd een uiting van de behoefte om kracht en kundigheid onderling en in strijd te meten.

Nu is het hele leven natuurlijk niet altijd maar sport en spel en voor sommigen zoals militairen, politiemensen en andere ordehandhavers alsook voor sommige criminelen geldt het beheersen van bepaalde vechttechnieken, en aldus je mannetje kunnen staan, dan ook als een beroepsvaardigheid.

En wat verstaan we onder strijd of een gevecht? Heb je daar minstens twee mensen voor nodig of kunt ook met jezelf of het leven in het algemeen worstelen? Moet het zich fysiek uiten of rekenen we een woorden- of ideeënstrijd ook als een gevecht? (denk aan de bekende uitspraak dat oorlog niets anders is dan een voortzetting van de politiek maar dan met andere middelen) Nu is elke vorm van competitie per definitie ook een vorm van strijd. In dat verband zou ik naar een citaat van Arnon Grunberg uit De Groene Amsterdammer nr 35 uit 2018 willen verwijzen. Het essay 'Het leven als strijd' naar aanleiding van de Nederlandse vertaling van Adolf Hitler's 'Mein Kampf' besluit hij met: Er is veel voor te zeggen dat het leven inderdaad een strijd is. Het is onzinnig te beweren dat dat niet zo zou zijn omdat mensen ook goed kunnen samenwerken; juist competitie vereist samenwerking. De cruciale vraag is hoe wij die strijd vormgeven, welke spelregels wij daarbij hanteren, opdat fatsoenlijke huisvaders en vriendelijke moeders, met al hun al dan niet weerzinwekkende vooroordelen, geen moordenaars, beulen en handlangers van moordenaars hoeven te worden.

In geval van martial arts zal er toch altijd fysieke component in het spel zijn en bepalend zijn voor het verloop en de uitkomst.
Martial arts en/of vechtsporten kunnen in allerlei vormen, op diverse niveau's en om vele redenen beoefend worden. Zelfverdediging, om fit en gezond te blijven, recreatie of karaktervorming om maar eens een paar redenen te noemen.
Het aantal beoefenaars zou in Nederland volgens het NOC*NSF in 2019 zo'n 250 000 bedragen en wereldwijd zijn dat er volgens Wikipedia wel honderden miljoenen. Dus mocht je de aanvechting krijgen; je bent niet alleen en hier kun je dan uit kiezen.

<<< vorige volgende >>>

A martial arts career?(7)

 This particular blog in this series is no longer about my involvement with but actually about what is meant by martial arts in general. 

In the martial arts, a distinction is sometimes made between internal and external systems or styles also referred to as soft and hard styles. A distinction that is of particular importance to me personally.

But what distinguishes a martial art from any other sport or pursuit?  At first glance, it seems pretty clear what a martial art or a martial art would be about, namely the mutual measurement of each other's strength and the ability to win a fight. In the first instance, strength and muscular and well-trained bodies will come to mind and then perhaps things such as flexibility, agility and timing. But psychological factors and/or character traits can also carry considerable weight and may determine the outcome of a fight.

Struggle and winning a fight are likely to take central stage. Duels are probably of all times or certainly go very far back in time. How we look at it and what meanings we attribute to it may differ quite a bit per culture and era. In our culture, we don't think it's kosher anymore to kill each other (although?; see the struggles and wars raging all around us) and it's forbidden by law.

Since blood is thicker than water and the people have a need for games in addition to bread, almost every culture has forms of regulated and/or ritualized or played fights. In our culture, for example, these are wrestling or boxing matches and more recently Eastern martial arts such as those from Japan and China. And after all, every sporting match is an expression of the need to measure strength and skill among one another in some sort of battle. https://en.wikipedia.org/wiki/Bread_and_circuses

Now, of course, the whole of life is not always just sports and games and for some such as soldiers, police officers and other law enforcement officers as well as for some criminals, mastering certain fighting techniques, and thus being able to stand your ground, may therefore considered a professional skill.  

And what do we mean by struggle or a fight? Do you need at least two to tango for that or can you also just struggle with yourself or life in general? Does it have to express itself physically or do we also count a battle of words or ideas as a fight? (think of the well-known saying that war is nothing more than a continuation of politics but by different means) Now, by definition, any form of competition is also a match and thus some sort of battle or fight. In that context, I would like to  to quote Arnon Grunberg from De Groene Amsterdammer nr 35 from 2018. He concludes the essay 'Life as a struggle' in response to the Dutch translation of Adolf Hitler's 'Mein Kampf' with: There is much to be said for the fact that life is indeed a struggle. It is nonsensical to claim that this is not the case because people can also work well together; Competition requires cooperation. The crucial question is how we shape this struggle, what rules of the game we apply, so that decent family men and kind mothers, with all their prejudices, whether repulsive or not, do not have to become murderers, executioners and accomplices of murderers. 

In the case of martial arts, we will usually assume a physical component involved that will actually determine the course and outcome of a fight.

Martial arts and/or martial arts can be practiced in all kinds of forms, at various levels and for many reasons. Self-defense, to stay fit and healthy, recreation or character building to name just a few of those reasons.

According to the NOC*NSF, the number of practitioners in the Netherlands would be around 250,000 in 2019 and worldwide, according to Wikipedia, there are hundreds of millions practioners. So if you should feel challenged to play your part; You won’t certainly be the only one and there is a lot to choose from.

<<< previous next >>>

Nepper dan nep

 In 2015 veroorzaakte onze parlementaire lawaaipapegaai en onruststoker enig politiek tumult door het Nederlandse parlement weg te zetten als een nepparlement. Zijn evenknie in de eerste kamer wilde dat kunstje wel eens herhalen voor 's lands senatoren maar werd toen nog min of meer de mond gesnoerd.

De wraak zal zoet zijn moeten ze gedacht hebben. Inmiddels staan ze op het punt om dat (nep)parlement maar helemaal buiten spel te zetten. Met een nepkabinet, dat eenheid probeert uit te stralen maar allerminst eensgezind is en een premier zonder partij of achterban die tegen wil en dank steeds meer de spreekbuis van Wilders lijkt te worden, wordt met allerhande nepargumenten een gecreëerd opvangprobleem tot een asielcrisis omgetoverd. Framing heet zoiets tegenwoordig, als ik me niet vergis.

In de jaren 80 bracht een Brabantse boerenzoon genaamd Braks het mestprobleem onder de aandacht en wilde daar iets aan doen. Dat probleem heeft sindsdien ook een aantal gedaanteverwisselingen en/of naamsveranderingen ondergaan en het nu het stikstofprobleem. In ruim 40 jaar is daar niets wezenlijks aan gedaan. Gaat ook nu niet gebeuren want onze nieuwe tante Pollewop van der Plas heeft een nieuwe beweging van boeren en burgers in het leven geroepen om juist dat te voorkomen. De enige beweging die de BBB in dit dossier wil toelaten is die van de zogeheten technische innovatie die heel toevallig ook het grote geld van de agro-industrie ook zeer welgevallig is, maar ook al jaren beproefd zonder uiteindelijk veel resultaat. Maar kom, laten we toch vooral blijven doen wat we al deden en er desnoods nog een schepje bovenop doen.

Dan hikken we tegen nog wat van dergelijke probleempjes aan die we de afgelopen decennia ontkend dan wel opgespaard hebben zoals een ecologische crisis ten gevolge van klimaatverandering en het gebrek aan natuurbehoud en -herstel, tekort aan woningen en aan arbeidskrachten om maar eens wat te noemen. Na 13 jaar geitenpaadjes zoeken om de grote problemen niet bij de wortel aan te hoeven pakken hebben we nu dan een heuse nepregering aangestuurd door de man die onze volksvertegenwoordiging een nepzooitje vond. Die dat parlement nu de mond wil snoeren en met populaire en populistische nepargumenten de problemen herformuleerd zodat ze aan de PVV-ideologie beantwoorden en ons een nepper dan nepbeleid wordt voorgeschoteld. Ja als het om 'nep' gaat overtreft Wilders met zijn eenmanspartij het parlement in ruime mate en toont hij zich in zijn stijl en argumantie een waardig collega van sterke mannen als Trump, Poetin, Orban, Maduro en Erdogan.

Gabor Mate on the human condition in this culture of ours

Krijgskunstenaar(6)?

 Dan was ik in de opsomming van aflevering 4 zomaar nog vergeten om te vermelden dat Marian en ik in mei 2022 deelnamen aan de 21ste internationale push-hands meeting van de school van Nils Klug en daar met genoegen de beginnerslessen van Birgit Golze volgden.   

Om het CV van mijn bemoeienis met die martial arts dan maar even helemaal volledig te maken: ik volg sinds enige tijd ook David Valadez van Senshin Center online omdat hij, naar mijn smaak, een bijzonder interessante kijk op aikido en martial arts heeft en ook veel daarvan kan uitleggen en laten zien. Te volgen via Patreon, Youtube of op Facebook.   

Ik had deze blogjes ook onder de titel: My martial arts journey kunnen posten maar dat zou inmiddels wat als na-aperij over kunnen komen en het zou ook de lading niet echt dekken. 

In het vorige blogje maakte ik al gewag van het onderscheid tussen de (meer) interne en de (meer) externe kunsten, ook wel aangeduid als zachte en harde stijlen binnen de krijgskunsten. Ik veronderstel dat het inmiddels ook wel duidelijk zal zijn dat het juist die interne kant is die mij boeide. Anders zou mijn bemoeienis met iets als krijgs- of vechtkunst en de tijd en moeite die ik, als in principe niet geïnteresseerd in vechten, daaraan heb besteed toch wat moeilijk te begrijpen zijn. En mijn eerste kennismaking ruim veertig jaar geleden was dan ook, niet geheel toevallig, met een kunst die wel The Art of Peace werd genoemd of de kunst van het niet-vechten. 

 Je kunt op de mat bij aikido dan ook een aanzienlijk gemengdere groep deelnemers qua leeftijd, dik of dun en verhouding man/vrouw aantreffen dan bij de meeste krijgskunsten of vechtsporten. Aikido wordt doorgaans ook tot een van de zachtste vormen van krijgskunst gerekend. “Harmonie” is een sleutelbegrip in aikido en een term die je nogal vaak kunt horen in een les of training. Wat mij aanvankelijk nogal bevreemdde was dat die aikido beoefenaars allemaal de mond vol hadden van harmonie en zo meer en zich ondertussen in vele verschillende organisaties verenigden die allemaal meenden het ware ideaal van “de grote leraar” te vertegenwoordigen. Mij deed het toch maar sterk denken aan de afsplitsingen en wederzijdse verkettering zoals we die in calvinistisch Nederland wel kennen.   

Je kunt op de aikido mat dan ook menig beoefenaar tegenkomen wiens motivatie om deze kunst te gaan beoefenen van ideële aard was. En dan ligt het monster van de dogmatiek al gauw om de hoek. De bezwaren van Rokas (zie vorig blogje) zijn niet geheel uit de lucht gegrepen; want wat is er nu sterker: het leven of de leer?  Er zijn ook nogal wat lieden (zeker ook onder enthousiaste beoefenaars van aikido of tai chi) die geen gelegenheid onbenut laten om pais en vree te prediken terwijl ze constant de strijd lijken willen aan te gaan met alles en iedereen en bovendien nog eens met zichzelf. 

Hoe dan ook vermaakte ik mij die eerste drie jaar uitstekend wekelijks rollebollend over de mat terwijl men mij wat kneepjes van een vechtkunst trachtte bij te brengen. Ook wat dan de filosofie van aikido heet intrigeerde mij dermate dat het mij altijd op een bepaalde manier bezig is blijven houden. Hetgeen resulteerde in een hernieuwde kennismaking zo'n vijf jaar voor mijn pensionering tot nu. Mijn blik op de materie is inmiddels echter wat verbreed. Ik beschik over wat meer kennis en achtergrondinformatie aangaande Oosterse wijsheidstradities als Boeddhisme en Taoisme mijn interesse omvat inmiddels ook de martial arts van Chinese origine. Mogelijk zelfs meer nog dan die Japans heten te zijn. Ik volg tegenwoordig zelfs kung fu lessen. Kungfu of gongfu betekent overigens zoiets als moeilijk of kunstig werk dat je niet zomaar onder de knie krijgt en nogal wat training vergt. Dus niet noodzakelijkerwijs een gevechtskunst, al is het in die betekenis wel bekend geworden in het Westen. Dat mede door ene Bruce Lee, de man van: be like water, my friend. 

Ik neem aan dat inmiddels duidelijk is dat ik me niet met deze dingen bezighoud om te leren of beter te kunnen vechten maar eerder om al dat vechten waar mogelijk achter me te laten. Dus als antwoord op dat vraagteken achter de titel boven deze blogjes verwijder ik zowel het vraagteken als de titel maar helemaal en zal ik het dus niet maar meer hebben over mezelf als krijgskunstenaar of als krijger of als warrior of aanverwante termen want dat ben ik helemaal niet. Maar ik wil het te zijner tijd nog wel eens hebben over die interne kracht (internal power), waar ik in het vorige blog naar verwees, en de link daarmee naar de diverse krijgskunsten omdat d