Buzz..buzz...buzz.. en rapporteren maar!

Buzz buzz buzz goes the honeybee
Tweedily tweedily twee goes the bird
But the sound of your .....

zong Jonathan Richman ooit heel luchtigjes en samen met zijn Modern lovers.
En dat wijsje schiet mij nog altijd in gedachte als ik het woord 'buzz' hoor of zie.
Maar 'the buzz' wordt niet alleen door beien gebezigd en het woord buzz duidt ook nog op wat er zoal rond kan zoemen als in roddel of 'gossip' of anderszins.

Laatst had ik een bijzonder onaangenaam gesprek op mijn werk.
Ik werd min of meer ongevraagd en buiten mijn wens om dit gesprek ingeloodst en vervolgens werd alles wat ik daar ter berde bracht prompt gepareerd met: ... met jou ga ik niet in discussie! Ik vermoed dat de 'buzz' rondgegaan was dat ik nogal lastige vragen kan stellen of iets van dien aard.
Het ging dus weer eens over het rapportagesysteem waar ik eerder over schreef en waar ik het nog steeds maar niet mee vinden kan.

De laatste maanden ging in verband met dit onvolprezen rapportagesysteem onder mijn collega's de 'buzz' rond dat de inspectie zou komen checken of wij wel op doelen rapporteren. Het verhaal ging dat ze simpelweg zouden komen turven of we wel aan een bepaald quotum bedoelde rapportages kwamen en zoniet dan zou gewoon de geldkraan dichtgedraaid worden. Hoe en op welke doelen er dan gerapporteerd wordt, de zinnigheid en relevantie van een en ander, zo werd mij verzekerd, deden er niet toe als er maar op doelen gerapporteerd zou worden. Wat ik aan onzin en warboel in dat opzicht tegengekomen ben zal ik hier niet verhalen maar ik wil wel even mijn misnoegen spuien over genoemde en naar mijn smaak weinig intelligente 'buzz'.

Wat mij daar vooral aan stoort is dat niet een enkele verdwaalde ziel op de werkvloer een dergelijk onzinnig geluid laat horen, maar dat het van hoog tot laag in de organisatie lijkt rond te 'buzzen' als zouden wij door de grote boze bureaucratische overheid, op straffe van het dichtdraaien van de geldkraan, gedwongen worden tot onmogelijke en onzinnige manieren van verslaglegging en dat lijdzaam over ons heen laten komen. Dit nu lijkt mij toch grote quatsch! Alle bureaucratische onnozelheid en gemeier die er ongetwijfeld zal heersen ten spijt. Het wil er bij mij namelijk niet in als bv. een kwart of meer van de sector de eisen vanuit de overheid dysfunctioneel en onwerkbaar zou vinden er niet in goed overleg een mouw of een koerswijziging aan te passen zou zijn. Mijn vrees is dat hier inhoudelijk nauwelijks overleg of dialoog over plaatsvindt. Of zoemt dergelijke info in een 'buzz' mij net niet bereikt en vergis ik mij daar soms ernstig in?

Maar in het eerste geval heerst Big Brother toch echt bij gratie van onze nalatigheid en ons onbenul, zou ik denken. En als een hele subsector van de gezondheidszorg zich van hoog tot laag loopt te beklagen, of althans steevast verwijst naar onredelijke bureaucratische eisen van de overheid waardoor men belemmerd zou worden in de ideale, gewenste en slagvaardige manier van werken (ja..wij vinden het ook niet ideaal, maar we moeten nu eenmaal .. hoor ik dan regelmatig verzuchten in dit verband) dan is er volgens mij toch iets vreemds aan de hand en zijn we toch wel diep gezonken. Zeker als ik bij navraag niemand kan vinden of bereid vindt om mij eens uit te leggen waar de schoen dan wringt en hoe dat dan mogelijk te voorkomen of te verbeteren zou zijn. Het komt mij dan voor als een wat sullige en opzichtige manier van jezelf collectief in een slachtofferrol plaatsen waarbij je handen meteen even in onschuld wast voor alles wat daardoor zoal niet lekker zou lopen.



Als een enkel individu een dergelijke houding aan zou nemen dan zou die persoon onmiddellijk door welwillende en welwetende lieden van het type positieve denker, zelf- en wereldverbeteraar of psychotherapeuteraar bestookt worden met allerhande goedbedoelde adviezen over hoe je zelfvertouwen, je assertiviteit en je persoonlijke effectiviteit te verhogen. Maar wie heeft hier zinnig advies voor een collectief als een complete organisatie of sector?

Wat betreft het dichtdraaien van de geldkraan. Ik weet dat een naburige instelling nog niet electronisch rapporteert omdat zij zeggen de directe zorg boven modes in organisatie en administratie te stellen. En ze draaien nog steeds en hebben voor zover bekend niet ergens een geheim geldboompje.
Ze zullen overigens, in het kader van de ontwikkeling die EPD heet, wel gedwongen zijn op enig moment iets aan electronische verslaglegging te gaan doen.
Ik hoop voor hen dat ze dan een aanzienlijk flexibeler en intelligenter systeem kiezen of ontwerpen dan waar ik nu kennis mee mag maken en dat dat systeem van de behoeften van de werkvloer uitgaat.
Over dat systeem en de behoeften van de werkvloer liet ik mij al eerder uit.

Voor mij gelden in dat verband als belangrijkste criteria voor werkdoelen dat mij duidelijk moet zijn dat en hoe het het welzijn en/of welbevinden van de cliënt bevordert en/of dat het mij inzicht moet geven in wat er in hoofd en/of hart van de cliënt speelt.
Je zou toch mogen verwachten dat een systeem waar zoveel druk op staat en waar men zo veel van af laat hangen naast alle mogelijke andere eisen die er aan gesteld worden zich toch ook en wat mij betreft primair richt op wat ook wel het primaire proces genoemd wordt. Dat is in ons geval de algemene dagelijkse zorg en specifiek de orthopedagogische begeleiding daarin. Het systeem en het ontwerp daarvan zou er wat betreft de werkvloer vooral opgericht moeten zijn om het orthopedagogisch denken en handelen te ondersteunen, richting te geven en te verdiepen en in die zin het zorgplan stroomlijnen. Ik heb niet het idee dat dat het geval is, integendeel zelfs. Ik heb eerder het gevoel dat dit bij het ontwerp een ondergeschoven kindje was, een sluitstuk waar we t.z.t. nog wel eens over na zullen denken. Ik vrees dat de werkvloer aldus wat verloren met lege handen in de kou blijft staan.
Gevolg: een steen en been klagende werkvloer die aan allerlei eisen moet voldoen en dingen moet doen waar ze het nut niet van inziet; en een klagende politiek of management die er weer nieuwe scholingen tegenaan meent te moeten gooien omdat de werkers niet flexibel en geïnformeerd genoeg zouden zijn.



En wat betreft het blindelings turven door de inspectie op hoe vaak er op doelen wordt gerapporteerd zonder daarbij enige samenhang of relevantie in ogenschouw te nemen, zou ik mijn collega's het volgende in overweging willen geven. Het is hoewel niet erg handig en voortvarend natuurlijk niet onmogelijk dat ze dat (dat simpele en kale turven) nu zo doen. Nu heb ik geen idee hoe het met de intelligentie en doortastendheid van de inspectie gesteld is, maar als ze niet veel dommer zijn dan ik en ik heb geen enkele reden om dat aan te nemen, dan komen ze volgend jaar met een geheel andere steekproef waar een ander aspect bekeken wordt en wellicht ook naar relevantie van een en ander gekeken wordt. Dan kunnen we volgende keer weer achter een andere 'buzz' aan gaan lopen. Het lijkt mij handiger meteen naar het geheel te kijken en te bezien wat wij er mee zouden willen en kunnen, hoe we het zodanig werkbaar kunnen maken dat het de cliënt uiteindelijk ten goede komt.

Je hoort weleens zeggen dat het middel erger kan zijn dan de kwaal; dat lijkt mij bij deze mengvorm van regelgeving en automatisering nu eens overduidelijk het geval.

En de meeste van de 'buzzes' en nieuwe wendingen die mij zo m.b.t. dit systeem ter ore kwamen deden mij toch vaak sterk denken aan het sprookje van de nieuwe kleren van de keizer en het daarna vernoemde, wijdverbreide en hardnekkige NKK-syndroom.
Daarbij vond ik de buzz .. buzz .. buzz .. van Jonathan Richman stukken aardiger en luchthartiger klinken!