Objectivisme?

Wat dan objectief mag heten, is me niet altijd even duidelijk. Misschien is het ook wel per definitie een vrij subjectieve of arbitraire aangelegenheid om dat te bepalen.
Maar ik heb me toch heus bij gelegenheid wel eens afgevraagd wat nu ‘echt objectief’ mag heten. Ik kan me echter niet heugen dat ik me tot voor kort ooit afgevraagd zou hebben wat dan ‘objectivistisch’ is. Nu dus zomaar wel.

Die term ‘objectivisme’ wordt namelijk recentelijk regelmatig gebezigd naar aanleiding van het gedachtegoed van ene Ayn Rand. Ayn Rand en haar filosofie van objectivistische richtlijnen tot het goede leven maken al enige tijd furore in de politieke ideologie van rechts en vooral van uiterst rechts Amerika.
Er is dan inmiddels ook een keur aan websites en geschriften op het Wereldwijde Wobjectivistische Web te vinden met deze ideologie als onderwerp. De meeste daarvan om deze leer te propageren en te verspreiden en sommige om ten aanzien van deze heilsleer toch nog wat kritische noten te kraken.

Deze hausse van belangstelling lijkt nu ook ons continent of in ieder geval ons land bereikt te hebben. Het was Hans Achterhuis die de aard en de uitwerking van Rand’s gedachtegoed hier, met een kritische blik, nadere bekendheid gaf in zijn ‘De utopie van de vrije markt’. Onlangs kwam ene Yernaz Ramautarsing bij P&W zich beklagen over de linkse indoctrinatie in het onderwijs. Die uitzending lokte nogal wat reacties uit in de nieuwe media c.q. internetfora. Er had diezelfde dag een interview met hem in de Volkskrant gestaan.
Yernaz is een jonge, goedlachse, strijdvaardige en enthousiaste debater, die het licht zag toen hij Ayn Rand las. Vroeger was hij een ‘diehard socialist’ in de ban van Che Guevara. Het kan verkeren, zullen we nog maar weer eens zeggen! Nu propageert en verdedigt hij met verve en met bepaald geen gebrek aan elan of geestdrift het ‘objectivisme’ zoals hem geopenbaard in de geschriften van Ayn Rand. En er blijken nog veel meer jonge mensen geïnteresseerd in en gecharmeerd door de wat boute uitspraken en ideeën of, zo anderen zeggen, de ideologie van Rand.
Jojanneke Vanderveen liet onlangs in een ingezonden stukje in Volkskrant weten als ‘links meisje’ en politiek actief Groen-Linkser ook door de filosofie van Ayn Rand geraakt te zijn en daar haar masterscriptie over geschreven te hebben.

Dan heb ik er in mijn toch al zo volle hoofd zomaar weer een vraag bij: wat behelst dat objectivisme dan en wat is daarin dan die bijzondere aantrekkingskracht voor jonge lieden ofwel de jeugd van tegenwoordig?
Voor een antwoord op die vraag moet je in ieder geval niet bij Krapuul zijn, zo merkte ik.

Als ik met mijn begrip van de Nederlandse taal de term ‘objectivisme’ hoor en betekenis wil geven, zou ik toch denken dat het zeggen wil: iets dat enigzins, voornamelijk of bij uitstek als een subjectief fenomeen te boek staat of gekend wordt van verschillende kanten en toch zo objectief als mogelijk te bezien en te beschouwen om vervolgens tot een intersubjectieve consensus te komen en te zien of we daar maatstaven aan kunnen ontlenen.
Dat klinkt in eerste instantie misschien wat wollig of ingewikkeld, maar dat valt reuze mee.
De Rotterdam Elderly Pain Observation Scale bijvoorbeeld zou, in mijn boekie, zo als een schoolvoorbeeld van zo'n ‘objectivistische’ benadering kunnen gelden.

Maar, ja in het filosofisch jargon hebben sommige en bepaalde ‘technische termen’ nu eenmaal een iets of zelfs opvallend andere betekenis dan wij in het echte, gewone, volle of dagelijkse leven aan diezelfde woorden toekennen. En ik vermoed dat Ayn Rand zomaar wel eens iets heel anders met haar ‘objectivisme’ kan bedoeld kan hebben dan ik er in mijn ‘alledaagse taal’ benadering onder wil verstaan.

P.S. De bewuste uitzending van P&W heb ik in overigens twee delen gezien; kop en staart. Toen ik de klaagzang over ‘de linkse indoctrinatie’ en zijn lofzang op Rand’s ‘Atlas shrugged’ van Yernaz aangehoord had, ben ik op één oor gegaan. De volgende dag heb ik, op het rumoer afgaand, het stukje met Freek de Jonge toch ook nog even op ‘Uitzending gemist’ bekeken.
De zinnigste opmerking in dat geheel, hoorde ik overigens uit de mond van Freek die zei inmiddels geleerd te hebben dat hij niet over de gevoelens van zijn publiek gaat.
De bijdrage van tante Pollewop-recht-door-zee heb ik, wegens een tergend gebrek aan belangstelling, wel gemist, d.w.z. ik hoorde haar nog wel even Freek aansporen om uit hoofde van zijn functie ‘toch ook eens iets leuks te doen of te zeggen’. Zo meende ik haar in ieder geval weer te kennen en dat vond ik ook meteen wel weer genoeg! Mocht ik uit de mond van mevrouw Verdonk toch iets belangwekkends of nog iets zinnigers dan de opmerkingen van Freek gemist hebben, hoop ik dat alsnog graag te vernemen. Want dat zou ik nu toch als een heuse scoop beschouwen en zoiets zou deze uitzending toch wel gedenkwaardig maken.