Jena wordt ook wel 'lichtstadt' genoemd. Dat zal ongetwijfeld mede verband houden met 'kijken en zien' en de optische- en glasindustrie waar Jena bekend om staat. Het optisch museum getuigt van de rol die deze stad speelde in de ontwikkeling van de bril, de verrekijker, de microscopie, de fotografie, de film en medische instrumenten.
Drie grote namen (die je ook alom in de stad tegenkomt) in dat verband zijn die van Carl Zeiss, de instrumentmaker, Ernst Abbe, de natuurkundige en Otto Schott, de glasbewerker.
Rond en in die optische industrie ontwikkelde zich veel hoogwaardige vakbewaamheid en wetenschappelijke kennis.
Aan het einde van de tweede wereldoorlog organiseerden de Amerikanen ook direct een 'braindrain' om dit waardevolle goed (kennis) uit de handen van de Russen te houden. Ze brachten 126 hooggekwalificeerde werknemers met een hele administratie aan researchpapieren en patenten over naar Oberkochen in het westen. Het plan om ook nog zo'n 1000 arbeiders en 2500 machines over te brengen viel in het water en toen waren er dus twee optica firma's met Carl Zeiss als stamvader en naamgever. Deze hebben elkaar daarna niet alleen op de markt maar ook zo'n veertig jaar, in zestig landen, vooral in de rechtzaal bevochten om de erfenis van de 'Carl Zeiss Stiftung'.
Aldus kwamen dan ook de door de 'ossies' gefabriceerde lenzen voor de Amerikaanse markt door juridisch getouwtrek aan het bekende label/opschrift 'aus Jena'.
Jena is ook een universiteitsstad, hetgeen ook merkbaar is aan het aantal jonge mensen en de gezellige levendigheid. Dat de universiteit van Jena enige naam en faam heeft verworven op natuurwetenschappelijk terrein zal gezien het bovenstaande niet verbazen. De universiteit bestaat echter al sinds 1558 en kan bogen op een roemrijk verleden. Namen van bekende schrijvers, filosofen en pedagogen zijn met deze stad of deze regio verbonden. Dat bijzonder gunstige en florerende kunst- en cultuurklimaat gold overigens voor heel Thüringen (en vond zijn oorsprong welbeschouwd in de menselijke onderscheidingsdrang gepaard aan iets dat we nu marktwerking zouden noemen en daarbij niet voldoende geld en macht om er echt slechte dingen mee te doen).
Waar het de pedagogen betreft, ik veronderstel dat iedereen de naam Fröbel wel kent en dat de meeste Nederlanders ook wel eens van het Jenaplan-onderwijs hebben gehoord.
Na 'Die Wende' overigens moest de faculteit sociale wetenschappen om voorstelbare redenen weer met een 'schone lei' beginnen en een geheel nieuw curriculum opbouwen.
Enigszins tot mijn verbazing ontdekten we dat er rond Jena wijnbouw gepleegd wordt en iets ten noorden van Jena een uitstekend wijngebied ligt dat prima wijnen produceert. Volgens de boeken zou het het noordelijkste gebied zijn dat geschikt mag heten om op enige schaal kwalitatief goede wijnen voort te brengen. Saale-Unstrut heet dat gebied en het centrum van de wijnbouw daar is Freyburg. Deze wijnen zijn in de restaurants wel een tikkeltje prijziger dan andere wijnen.
No comments:
Post a Comment