DSM (a continuing story)

Een jaartje geleden gaf ik lucht aan mijn grote en welhaast stomme verbazing over de plannetjes voor de nieuw te verwachten DSM versie, ook wel het spoorboekje van de psychiater of de Psycho-Bijbel genoemd. Ik liet me daar bepaald niet lovend over uit omdat ik me, voor zover ik een en ander kan volgen, niet aan de indruk kan onttrekken dat het betreffende treinverkeer ernstig aan het vastlopen en ontsporen is en de psycho-bijbel me vooral als een boek door en voor onheilsprofeten voorkomt.



Ik haalde daarbij zowel de bezwaren en argumenten van Allen Frances, die de DSM ooit naar versie 4 leidde, als die van verklaarde tegenstanders aan. In het verlengde van dat DSM passeerde ook de pillendraaier, de grote belangen van de farmaceutische industrie en diens aandeelhouders en nog wat persoonlijke bespiegelingen de revue.



Vandaag meldt de Volkskrant:

Normaal gedrag zal steeds vaker het label 'ziek' krijgen als de nieuwe editie van het psychologenhandboek DSM in gebruik wordt genomen. Dat vrezen Europese psychologen. In de vernieuwde 'bijbel' van de geestelijke gezondheidszorg wordt de drempel voor een aantal bestaande aandoeningen verlaagd en worden nieuwe aandoeningen toegevoegd.

Hierdoor neemt volgens de psychologen de medicalisering van de samenleving toe en daarmee de kans dat mensen ten onrechte medicijnen krijgen.

Wat hebben sommige Europeanen dan voor problemen met dit classificatiesysteem van overwegend Amerikaanse origine?
Wel van Britse zijde wordt gezegd:

De Britse beroepsvereniging van psychologen, de British Psychological Society (BPS), schreef onlangs een uiterst kritische open brief aan de American Psychiatric Association, die het handboek uitgeeft. Naast de medicalisering van normaal gedrag, richt de kritiek zich op de centrale plaats die diagnostiek inneemt in de GGZ. Als het aan de BPS ligt wordt de herziening van het huidige handboek stopgezet. 'De beschikbare tijd en energie kunnen we beter steken in het ontwerpen van een nieuw systeem waarin het diagnostische model minder dominant is', zegt professor Peter Kinderman die de brief opstelde.

Het Nederlandse genootschap van vakbroeders en zusters lijkt er niet veel anders over te denken:

Het Nederlandse Instituut voor Psychologen (NIP) schaart zich achter de kritiek van de Britten. 'Ik heb grote vraagtekens bij het hele project', zegt Huib van Dis, voorzitter van de sector gezondheidszorg van het NIP. 'Er zijn veel belangen mee gemoeid, onder andere die van de farmaceutische industrie.' Van Dis wijst erop dat sinds de vorige DSM uit de jaren negentig het aantal diagnoses enorm is toegenomen, onder andere van bipolaire stoornissen en borderline.
'Een DSM heeft uiteindelijk grote maatschappelijke effecten, maar die worden pas op de lange termijn zichtbaar.'

En ook onze oosterburen laten zich niet onbetuigd in het wijzen op de knelpunten en eenzijdigheden van het DSM:

'Het project is doordrenkt van de visie dat je mentale problemen zo veel mogelijk op biologische leest moet schoeien', zegt Jürgen Margraf, vicevoorzitter van de Duitse Federatie van Psychologenverenigingen. 'Maar geestelijke problemen hebben ook een sociale en psychologische component.'

Binnen de Duitse Federatie is de DSM al lang onderwerp van discussie. ­Margraf: 'De meerderheid is tegen het denken in diagnostische categorieën. Maar het is praktisch, met name voor gezondheidszorgsystemen. Daarom is het tot nu toe nooit gelukt een ander systeem te creëren.'

Als ik dat toch allemaal zo eens lees en aanzie, dan moet ik toch onwillekeurig weer aan onze goede oude Brederode denken en denk: zou dit dan een (ver)keerpunt markeren?
Zou dit mogelijk het begin van het einde, d.w.z. het failliet van het DSM kunnen inluiden.



Maar hoe en wat moeten we dan als het gaat geestelijke gezondheid, geestesziekte en alle mogelijke variatie daarin?
Een nieuwe indeling bedenken?; met andere woorden en in andere taal over dergelijke kwesties spreken?; op een andere manier er naar kijken?

Wie het weet .......


wordt vast nog eens vervolgd!