Special Arts

Alweer de nodige jaartjes geleden bezochten we eens een expositie door kunstschilders met een verstandelijke handicap in het Cobra-museum. Dat was een bonte uitstalling van vooral fris en fleurig werk ten toon gesteld op de begane grond van dat museum.
Toen we even later een verdieping hoger het werk van de Cobra-artiesten ook nog eens bekeken leek dat plotseling in schril contrast te staan met wat we een etage lager gezien hadden. Beneden vooral veel lichtvoetige en vrolijkstemmende kleur en fleur en boven toch voornamelijk donker en zwaar aangezet werk waar je nu niet direct vrolijk van zou worden.
De Cobra-kunstenaars die hun onschuld wilden terugvinden en onbevangen als kleine kinderen het witte doek te lijf probeerden te gaan, leken daar in deze vergelijking/confrontatie zomaar wat minder goed in te zijn geslaagd dan deze nieuwe exposanten die zonder een dergelijke of enig andere pretentie te werk gingen.



Zoekend naar plekken waar deze special kunst gemaakt werd was mijn indruk dat men deze markt en gelegenheid voor een deel van onze cliëntele in het Noord-Hollandse nogal onbenut liet. Met uitzondering van de regio Purmerend dan alwaar K4, organisator van genoemde expositie, huisde.
Naar aanleiding van die indruk schreef ik de instellingen uit de andere regio aan om hen opmerkzaam te maken op dit manco. Daar werd wisselend niet of lauwtjes of mij weer vol enthousiasme opmerkzaam makend op de initiatieven die er dan toch wel bleken te zijn op gereageerd.



Een aantal jaren later en inmiddels op de dagbesteding werkzaam ontlokte ik, min of meer ongepland en bij toeval, zelf iets van een schildermanie op een handvaardigheidsgroep.
De werkjes die dat opleverde zijn al een poosje op dit blog te zien onder de titel 'Kunst- en vliegwerk'. Een titel die buiten het artistieke aspect ook recht doet aan de bevlogenheid waarmee sommige cliënten deze bezigheid beoefenden.
Ik placht dat werk toen aan te duiden als: special art, bijzondere kunst, art-brut of outsider-art.



Ik hou mijn vakliteratuur nu niet bepaald niet consequent en netjes bij en zo kwam mij deze week het december-nummer 2011 van AS het maandblad voor de activiteitensector eens onder ogen.
Met daarin het artikel:

Kunst geeft mensen met een handicap zin en betekenis aan het bestaan

over de Stichting Special Arts een overkoelend orgaan die zich bezighoudt met het promoten, verzamelen, vehuren en verkopen van het werk van deze kunstenaars. Daarbij organiseert ze tentoonstellingen en de landelijke wedtstrijd Special Awards en wil verder een kennisinstituut zijn dat onderzoek doet naar kunstbeoefening door mensen met een handicap en advies en ondersteuning wil geven aan zorginstellingen.