Meerzout?

Ik had begrepen dat we nu juist minder zout zouden gaan gebruiken ...

maar volgens het busje ...?

Spinazie eten of Spinoza lezen?

Hoogleraar filosofie Steve Nadler lijkt ons in zijn Aeon artikel, waar het religie en intellectuele vrijheid betreft en als variatie op de bekende Nederlandse uitdrukking 'Ga zo door mijn zoon en gij zult ...', op het hart te willen drukken:

Gij zult Spinoza lezen

Nu lijkt me dat bepaald geen sinecure, niet zomaar iets uit de categorie fluitje van een cent, koud kunstje of appeltje eitje om maar eens wat te noemen.
Daarom zou ik zeggen: begin, als het een eerste kennismaking betreft, eens met wat citaten van deze lenzen- en scherp slijpende wijsgeer tot je te nemen. (een engelstalige versie)
Mocht de interesse of herkenning van dien aard zijn dat je meer wilt weten is er op het W(ereldwijde).W(eb van).W(etenswaardigheden). nog genoeg te vinden over Neerlands grootste wijsgeer, zij het uiteraard veel in het Engels.
Een aardige kennismaking in de Nederlandse taal is het boekje: Spinoza in 107 vragen & antwoorden van dominee en ambassadeur van Spinoza Jan Knol.

In de fanclub van Spinoza komen we nogal wat klinkende namen tegen zoals die van Albert Einstein voor wie Spinoza zijn grootste held en voorbeeld was.

Religieuze of politieke zegslieden?

Over geloof en politiek schreef ik al eens iets op dit blog.
Aan de zogeheten woordwolk hier rechts onder de vraag: Waar ging het dan over? kan ik aflezen dat het overigens heel wat vaker over politiek dan over geloof ging. Maar wat kun je anders verwachten van een aartstwijfefaar met het geloof van een ongelovige?



Misschien zou ik die verhouding toch maar beter iets om kunnen gooien. Ik ben het in ieder geval volledig met David van Reybrouck eens dat de religieuze leiders van nu aanzienlijk meer moreel leiderschap uitdragen en vertonen dan de politieke (mis)leiders van het moment, er veel meer in slagen te inspireren en ook heel wat gedegener met een goed verhaal de vinger op de zere plekken van de huidige samenleving weten te leggen.

M'n oude kazerne?

Vorige week togen wij, om onze NS-vrij-reizen-dagen niet alweer ongebruikt te laten, eens een (mid)dagje naar Amersfoort. Dat was voor het eerst sinds 46 jaar dat ik daar met de trein aankwam. Ik heb daar, moet je weten, toen namelijk vier maanden gewoond, gelogeerd danwel in de kost gelegen. Dat was destijds in de Juliana van Stolbergkazerne in het kader van verplichtingen die ik tegenover konegin, god en vaderland zou hebben. Nu dacht ik: kom ik wil toch wel eens zien wat er na de afschaffing van de dienstplicht geworden is van dat militaire complex en of het weerzien nog onvermoede weggezonken herinneringen bij mij op zal roepen.

Het station en stationplein leken volslagen nieuw en riepen geen enkele herkenning op. Desondanks stiefelden we rechtstreeks richting de oude Stolbergkazerne liepen opeens door een nieuwbouwwoonwijk waar ik de kenmerkende voorgevels van de gebouwen rond het oude exercitieterrein herkende. Dat exercitieterrein herkende ik niet direct. Het was gedeeltelijk volgebouwd, gedeelteijk tot park en gedeeltelijk tot speelterrein omgetoverd.
Wat me het meest verwonderde was de omvang van dat voorterrein; dat bleek in werkelijkheid toch minstens viermaal groter dan in mijn geheugen. Zie onderstaande foto's. Achter de uiterste hoek van het voetbalveld zijn de pilaren van hoofdingang zichtbaar. Die stonden me nog levendig voor de geest hoewel die toegang destijds niet in gebruik was. Er stond aan beide kanten ook nog een stukje hek (dat ons destijds de eerste week toch niet van kroegbezoek kon weerhouden) als relikwie overeind.







De schaal van het geheel liet me maar weer even merken hoe onnauwkeurig danwel onbetrouwbaar dat geheugen van me welbeschouwd toch is. Verder riep niets wat ik zag overigens echt verrassende herinneringen op. Alles wat ik uit mijn geheugen wist op te diepen had ik op weg hierheen al min of meer bedacht of voor uitvergroting klaar gelegd en warm gehouden.
En zie daar de oude Adolfkazerne; die naam herinnerde ik mij niet maar ik herkende wel meteen het gebouw als mijn tijdelijke domicilie voor de laatste vier maanden van het jaar 1970.




Inmiddels wonen er dus gewone burgerlieden in dat voormalig militair complex dat nu het Van Stolbergpark lijkt te heten. En dat al sinds 1980 of daaromtrent. Zag er op deze zonnige dag uit als een bepaald niet onaangename buurt om te wonen nu er geen legergroen meer uit het raam of over de ballustrade wappert.

Hoe vrij ...?

De titel of boodschap van dit lied geldt inmiddels als een gevleugelde uitdrukking.

En met gezondheid, rijkdom en geluk lijkt vrijheid in onze cultuur toch een van de meest gekoesterde of vaakst genoemde idealen.
Maar in een tijd waarin religie een heet hangijzer lijkt te worden en in het licht van de oprukkende polarisatie en het huidige populisme moeten we ons misschien nog weer eens afvragen:
Hoe vrij zijn wij eigenlijk in ons hoofd?
En kunnen wij onze opvattingen, vragen en twijfels echt zomaar vrijelijk uiten?

Volgens Steven Nadler zouden we er juist in deze tijd goed aan doen de woorden van Spinoza ter harte te nemen. Volgens mij ook!