Dat komt dan uit de Volkskrant van vrijdag 11 oktober en wel uit het Opinie & Debat artikel De Kloof Vermogen waarin Wilco Dekker politicoloog en voormalig toezichthouder bij de financiële waakhond AFM Robin Fransman bevraagt.
Is Nederland wel zo egalitair als veel mensen denken? De inkomensverschillen zijn redelijk stabiel en liggen internationaal gezien onder het gemiddelde. Maar bij de private vermogens gaapt een kloof en zit Nederland in de wereldtop, achter de Verenigde Staten. De rijkste 10 procent heeft tweederde van al het vermogen in Nederland – aandelen, bank- en spaarrekeningen, huizen en andere bezittingen. De rijkste 1 procent kreeg er 13,6 miljard euro bij in 2017 en heeft ruim een kwart van het totale vermogen, bleek eerder dit jaar uit cijfers die de Volkskrant opvroeg bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De onderste helft van de 7,7 miljoen huishoudens heeft niet of nauwelijks vermogen, of vooral schulden.
Volgens sommige deskundigen is deze scheefgroei niet zo’n probleem. Het verschil is verklaarbaar: het kapitaal zit vooral in de eigen woning en bij ouderen, want jongeren moeten immers nog vermogen opbouwen. Verder worden de verschillen de laatste jaren niet groter en zou het hebben van vermogen hier ook niet nodig zijn, omdat Nederland goede sociale voorzieningen heeft. Maar zo simpel is het niet, zegt Fransman, tegenwoordig ‘chef geld’ bij de Argumentenfabriek, een adviesbureau voor ‘helder denken’ voor bedrijven en overheden. 'Vermogensongelijkheid is op zich een gegeven. Maar als je er nader naar kijkt, zie je dat we een land zijn dat vermogen bijna niet belast, en arbeid heel zwaar. En dat gaat een probleem worden.’
Hoezo?
‘De bulk van onze belastinginkomsten halen we op met lasten op arbeid. We hebben een samenleving waarin het aantal werkenden waarschijnlijk niet meer gaat stijgen, maar de vermogens nog wel. Tegelijk blijven de uitgaven aan vooral AOW en zorg stijgen. ‘Dan moet je vermogens dus zwaarder gaan belasten. En dat kan ook. We belasten vermogens nu heel laag, arbeid heel zwaar en geven ondernemers heel veel ruimte. Dat model heeft op zich best goed gewerkt, maar het is onhoudbaar geworden. Er komen steeds meer rijkere ouderen, die onderhouden moeten worden door een beperkt aantal werkende jongeren.’
Zoals de opwarming van de aarde het leven voor vele mensen in fysieke zin hoogst onplezierig danwel onmogelijk dreigt te maken, lijkt de groeiende vermogenskloof eenzelfde bedreiging voor maatschappelijke cohesie en de mogelijkheid tot vreedzaam samenleven te vormen.
Dat lijkt mij klip en klaar en nauwelijks toelichting te behoeven. Wie daar toch om vraagt raad ik Thomas Piketty's nieuwe boek 'Capitale et idéologie' aan. Da's wel een hele dikke pil, hoor; en Nederlandse vertaling moet nog uitkomen. Maar er gaan ongetwijfeld een hoop samenvattingen, commentaren en rescensies over verschijnen. Zie ondermeer: Volkskrant, NRC, Trouw of Quote.
Tja, het blijft telkens maar weer om geld en macht draaien.
No comments:
Post a Comment