Interne kracht en qi

 Hoe stuit een mens op een onderwerp als dit en waarom zou het iemand überhaupt boeien? Wel je hoort of je leest zo eens wat en zoals ik eerder vertelde was ik op een maandagavond in 1981 zomaar lid van een dojo en begon ik aan een aikido-training. Daar kwam met regelmaat het begrip "ki" ter sprake niet alleen omdat het nu eenmaal de middelste lettergreep van de naam aikido is maar omdat het een belangrijk en centraal begrip in de filosofie van het aikido is. Energie of een alles doordringende levensenergie zou de globale uitleg en de meest passende vertaling hiervan zijn. Dat was natuurlijk allemaal mooi en aardig maar vooralsnog was het in wezen natuurlijk niet meer dan een idee in mijn hoofd en dan vooral een wel erg magisch aandoend idee.

In het wereldbeeld waarbinnen het aikido kon ontstaan wordt "ki" gezien als de life-giving force of de basale trilling die ten grondslag ligt aan het leven. Het is net als licht of geluid een vibratie en een die heel fundamenteel is voor het leven en alle leven doordrenkt. Iets in dergelijke bewoordingen en van vergelijkbare strekking valt ook in de vele boeken over aikido en aanverwante perspectieven te lezen. Voor de meeste van ons toch nog steeds een erg vaag idee, zou ik zo denken.
Nu is ook niet elke aikidoka in dezelfde mate bezig met of zelfs maar overtuigd van het bestaan van "ki". Iemand als Christian Tissier zul je er zelden over horen en iemand als Nick Lowry meent dat de effecten die aan ki toegeschreven worden zich eenvoudig wetenschappelijk laten verklaren als natuurkundige en biologische verschijnselen.

Koichi Tohei, de ooit gedoodverfde opvolger van de stichter van het aikido, maakte er echter een centraal thema van in zijn benadering. Tohei's stijl van aikido staat dan ook wel bekend als Ki-aikido. Daarnaast richtte hij de Ki-society op speciaal met het doel om mensen te leren hoe middels oefeningen ki te cultiveren. In Tohei's boek Book of Ki: Co-ordinating Mind and Body in Daily Life heeft hij het op bladzij 34-36 over positieve geestkracht. Je geest positief aanwenden is voor hem hetzelfde als het uitsturen van ki. Drie foto's illustreren een test waarbij de proefpersoon bij hoofd/schouders en hielen van de grond wordt getild. Op de eerste foto zie je de proefpersoon een beetje levenloos doorzakken. Op de volgende foto zie hoe de persoon door zich van top tot teen als een massief en onbuigzaam geheel voor te stellen, ofwel het lichaam met ki te vullen, zich zonder door te buigen mooi en recht als een plank laat optillen. Op de derde foto is hij als een plank tussen en op twee stoelen gelegd zitten er drie personen met hun volle gewicht leunend op zijn romp en benen.

Dit zal menigeen wellicht als moeilijk voorstelbaar voorkomen maar het toeval wil dat ik ruim 40 jaar geleden hier een overtuigende demonstratie van mocht bijwonen. De drie, hier genoemde , bruine banden speelden en experimenteerden met dit verschijnsel en met succes. Met name Frans lukte het erg goed en hij kon in ontspannen toestand ook nog het nodige gewicht dragen zij het geen drie personen. Ik kon die truc overigens zelf niet herhalen en dat lukt mij nog steeds niet. Hoe dan ook intrigeerde het mij en maakte de nodige indruk. Inmiddels begrijp ik dat dit net zoiets is als de onbuigzame arm waar in aikido veel over hoort. Bij dit alles zou ki of chi, of hoe je het ook noemen wilt, dus een sleutelrol spelen. Wat is dat dan die ki?

Nu kan iedereen je van alles en nog wat vertellen over wat en hoe je iets moet doen maar als je daar niet iets herkenbaars en/of reproduceerbaars bij voelt en je ziet geen resultaat van hetgeen je probeert te doen, dan schiet je daar natuurlijk niets mee op. Dus luidt de vraag of je ook iets van die energie kunt voelen? Nu begint het om een aantal redenen vrij ingewikkeld te worden maar je kunt er inderdaad wel iets van voelen. Naar ik heb horen vertellen is het onder Aziatische kinderen geen ongebruikelijk spelletje om de handen gespiegeld tegenover elkaar te houden om daar tussen iets te voelen. De handen en met name de plek die de Chinezen lao-gong noemen zijn bij uitstek geschikt om chi te (leren) voelen. Beoefenaars van Qigong zullen dit verschijnsel wel kennen van het spelen met de bal. Nu is het één ding om middels een tintelend gevoel iets van die energie gewaar te worden maar om die energie vervolgens nuttig of ten goede aan te kunnen wenden is toch nog iets heel anders en vraagt wel iets meer.

Wat betreft dat aanwenden van qi leerde ik van Bruce Frantzis dat je het globaal gesproken kunt gebruiken om te vechten, om te helen of om te mediteren. Drie vormen of toepassingen die steeds een stapje verder gaan. (zie hier een interview met hem)

Wanneer je die energie, of de werking of doorstroming ervan, daadwerkelijk kunt voelen dan zou je wellicht kunnen denken dus des te meer ik voel des te beter. Maar hier schuilt een addertje onder het gras. Want als wij iets in het lichaam voelen betreft dat niet zelden opwinding en/of spierspanning. En nu is het zo dat het aanspannen van de spieren juist de doorstroming verhindert van die energie waar we het hier over hebben. Daarom hoor je in de internal martial arts voortdurend dat je moet 'ontspannen'. In the Chinese tradities heet het dat je 'song' of 'sung' moet zijn om de 'qi' te laten stromen.

Wanneer we het over 'qi' of 'chi' hebben, moet toch ook de beoefening van qigong of chi kung vermeld worden. Zoals in de naam vervat richt deze discipline zich op specifiek op het cultiveren van chi. Er lijkt een groeiende belangstelling te zijn voor de beoefening van qigong. Er bestaan heel veel vormen van qigong (zelfs een waarbij je alleen maar staat) die ook om veel verschillende redenen worden beoefend zoals uit onderstaand citaat mag blijken:

Today, millions of people worldwide practice qigong. Similar to its historical origin, those interested in qigong come from diverse backgrounds and practice it for diverse reasons, including for exercise, recreation, preventative medicine, self-healing, self-cultivation, meditation, and martial arts training. This was highlighted in the 1998 documentary titled, "Qigong - Ancient Chinese Healing for the 21st Century" by Francesco Garri Garripoli which aired on PBS-TV seen by over 88 million Nielsen-certified viewers.

De naam qigong is overigens pas sinds halverwege de vorige eeuw in zwang. Daarvoor sprak men over neigong dat zoiets betekent als intern werk. Een bijzondere qi- en neigong die mijn speciale interesse heeft is Yan Shou Gong.

In het scala van disciplines of oefenvormen waarin het samenvloeien of samenwerken van lichaam en geest centraal staan is Yoga veruit de bekendste en de meest beoefende. Vanuit de Indiase traditie kennen we ook het begrip prana als het schijnbare equivalent van chi of ki. Nu meen ik mensen die yoga beoefenen toch zelden te horen over het cultiveren van prana. Maar ik te weinig van deze (hatha)yoga om daar iets innigs over te kunnen zeggen en daar zal ik dus ook niet aan wagen.

<< vorige - volgende>>

Internal power and qi

 How does one ever stumble upon a subject like this and why should it be of any interest? Well, sometimes you just hear or you read about something or other and as I told you before, on a Monday evening in 1981 I all of a sudden became a member of a dojo and I started an aikido training. The term "ki" was regularly discussed, not only because it is the middle syllable of the name aikido, but because it is an important and central concept in the philosophy of aikido. Energy or an all-pervading life energy would be the general explanation and the most appropriate translation of this term. Now it was all nice and well to hear about this force, but for the time being it was essentially no more than an idea in my head and especially a very magical idea.

In the worldview in which aikido could originate, "ki" is seen as the life-giving force or the basic vibration that underlies life. It is a vibration just like light or sound and one that is very fundamental to life and permeates all life. Some similar explanation can befound in the many books on aikido and related arts and perspectives. For most of us, this will still be a rather vague idea, I would think.

Now, not every aikidoka is equally concerned with or even convinced of the existence of "ki". You will rarely hear Christian Tissier, for instance, talk about it and Nick Lowry believes that the effects attributed to ki can easily be explained scientifically as physical and biological phenomena.

However, Koichi Tohei, the once designate successor of the founder of aikido, made it a central theme of his teachings. Tohei's style of aikido is known as Ki-aikido. In addition, he founded the Ki-society specifically with the aim of teaching people how to cultivate ki through exercises. In Tohei's book Book of Ki: Co-ordinating Mind and Body in Daily Life, he talks about positive mind power on pages 34-36. To him, using your mind in a positive way is the same as extending ki. Three photographs illustrate a test in which the subject is lifted off the ground by the head/shoulders and heels. In the first picture you can see the test subject sagging a bit lifelessly. In the following photo you can see how the person can be lifted nicely and straight like a plank by imagining himself from head to toe as a solid and inflexible whole, or by filling the body with ki, without bending. In the third photo he is placed like a plank between and on two chairs there are three people with their full weight leaning on his torso and legs.

This may seem difficult to imagine to many, but it just so happened that over 40 years ago I attended a convincing demonstration of this. The three brown belts mentioned here played and experimented with this phenomenon and with success. Frans in particular did very well and he was also able to carry some weight in that relaxed state, although not three people. By the way, I couldn't repeat that trick myself and I still can't. Anyway, it intrigued me and made quite an impression. Now I understand that this is just like the unbendable arm that you may hear about in aikido. In all of this, ki or chi, or whatever you like to call it, seems play a key role. Then what is this ki?  

Now anyone can tell you a whole lot of stories about what and how to do it, but if you don't feel something distinguishable, recognizable and/or reproducible when doing so and you don't see the result of what you're trying to do, then of course it is not going to get you anywhere. So the question arises, can you feel any of that energy? Here it's starting to get quite complicated for a number of reasons, but you can feel some of it. From what I have been told, it is not an unusual game among Asian children to keep their hands facing and mirroring one another in order to feel something between them. The hands and especially the place that the Chinese call lao-gong are ideally suited to (learn to) feel chi. Qigong practitioners will be familiar with this phenomenon through playing with the ball. Now it is one thing to become aware of energy through a tingling feeling, but to be able to put that energy to good use is something completely different and requires something more.

As far as the use of qi is concerned, I learned from Bruce Frantzis that you can use it to fight, to heal or to meditate. Three forms or applications that each goes one step further. (here you can see an interview with him)

When you can actually feel that energy, or the effects or flow of it,  you might be tempted to think, so the more I feel the better. But there's a catch here. Because when we feel something in the body, it often concerns excitement and/or muscle tension. And it just so happens to be the case that the tightening of the muscles prevents the flow of that energy that we are talking about here. That's why you constantly hear in internal martial arts that you have to 'relax'. In the Chinese traditions, it is said that you have to be 'song' or 'sung' in order for the 'qi' to flow.

When talking  about 'qi' or 'chi', the practice of qigong or chi kung should, of course, be mentioned. As the name suggests, this discipline focuses specifically on the cultivation of chi. There seems to be a growing interest in the practice of qigong. There are many forms of qigong (even one that entails just standing) that are also practiced for many different reasons, as can be clear from the quote below:

Today, millions of people worldwide practice qigong. Similar to its historical origin, those interested in qigong come from diverse backgrounds and practice it for diverse reasons, including for exercise, recreation, preventative medicine, self-healing, self-cultivation, meditation, and martial arts training. This was highlighted in the 1998 documentary titled, "Qigong - Ancient Chinese Healing for the 21st Century" by Francesco Garri Garripoli which aired on PBS-TV seen by over 88 million Nielsen-certified viewers.

The name qigong has only been in vogue since the middle of the last century. Before that time, the equivalent term was usually neigong which means something like internal work. Personally I am very interested in a special and powerful qi- and neigong called Yan Shou Gong.

In the range of disciplines or forms of exercise in which the merging or cooperation of body and mind take central stage, Yoga is by far the best known and the most practiced. From the Indian tradition, we are also familiar with the concept of prana as the apparent equivalent of chi or ki. Now, I don't think I hear people who practice yoga often talk about cultivating prana. But I am by far not familiar enough with this (hatha)yoga to say anything sensible about it and so I will not attempt to do so. 

<< previous - next >>

Interne kracht?

 In het voorgaande heb ik globaal verteld hoe mijn kennismaking met de zogeheten krijgskunsten verliep en het zal wie dat leest duidelijk zijn dat ik daar inmiddels een iets meer dan oppervlakkige fascinatie voor heb ontwikkeld. Als ik me niet vergis wordt zoiets tegenwoordig wel een passie genoemd, maar ik verkies toch mijn eigen bewoordingen boven dit soort newspeak. Zo noem ik mezelf ook geen 'krijgskunstenaar' of 'warrior' zoals sommige beoefenaars die dergelijke termen als geuzenamen lijken te hanteren. Het moge ook duidelijk zijn dat mijn belangstelling voor de praktijk van deze kunsten aanvankelijk en in belangrijke mate schuilt en wortelt in de filosofische kant van met name interne kunsten als aikido of tai chi. We stuiten dan al snel op begrippen als de verhouding lichaam/geest, (levens-)energie en/of internal power.

En het zijn mu juist die verhouding lichaam en geest en de voor menigeen vage begrippen chi of (levens-)energie en interne kracht die mij boeien. Het meer daarvan willen begrijpen door het aan den lijve te ondervinden (die twee zijn in dit geval onlosmakelijk aan elkaar verbonden) vormen voor mij de belangrijkste motivatie om mij met een bepaald type krijgskunst bezig te houden. En zo zullen er velen met mij zijn. In de vorige episode meldde ik dat volgens Wikipedia wereldwijd honderden miljoenen mensen een of andere vorm van krijgskunst beoefenen. Er van uitgaande dat het aanvankelijke oogmerk waarmee men dat doet van velerlei aard kan zijn en op grond van wat ik zo om mij heen aantref, neem ik aan dat zich daar ook wel tien- tot honderd duizenden onder zullen bevinden met een gelijksoortige drive of motivatie als ikzelf. Motivatie tot wat dan?; ofwel waar zijn al die lieden naar op zoek dan?; of wat willen ze bereiken? De grote gemene deler in deze noem ik dan maar, zoals ook elders te doen gebruikelijk, 'internal power','internals' of 'intern werk'. Het beestje moet toch een naam hebben. nietwaar?

Hoewel veel van wat er zo al te zeggen valt over dit onderwerp de meeste mensen als abracadabra in de oren zal klinken wordt een en ander door een bepaalde groep martial artists druk besproken en bediscussieerd op fora als bijvoorbeeld reddit, aikiweb, vele blogs en steeds vaker op diverse facebook groepen. Wat de geïnteresseerde leek bij het lezen van discussies op dergelijke fora vooral op zal vallen is dat dit onderwerp blijkbaar op verschillende manieren benaderd kan worden, op verschillende manieren beschreven kan worden en dat volledige overeenstemming en eensluidendheid onder de experts doorgaans ver te zoeken is. Maar dat is nu eenmaal de aard van het beestje.

Om maar eens een dwarsstraat te noemen: in Yuinshinkai aikido spreken we van het bewegen van de tanden ballen en in Yan Shou Gong spreken we van het aanspreken van de 'strings' (in navolging van de anatomy trains of de bewegingsketens à la Thomas Myers) / ; verschillende bewoordingen die verschillende beelden zullen oproepen en uiteindelijk een vrijwel identiek effect op het lichaam en de interne toestand van het lichaam uitlokken en teweegbrengen. Dat illustreert dan meteen even de grote moeilijkheid in het spreken over of het beschrijven van die zogeheten internal power. Volgens velen is het ook eerder een staat van zijn die zich per definitie niet in woorden laat vangen. En taal verwijst niet alleen naar de werkelijkheid maar kan die ook verhullen of kleuren bijvoorbeeld doordat ze voor- en ingebakken ideeën en oordelen meebrengt. Maar wij zijn nu eenmaal talige wezens en willen liefst alles in woorden kunnen vatten.

Nu zijn er wel degelijk geschreven bronnen die specifiek gaan over het cultiveren van bedoelde interne kracht. Een goed voorbeeld hiervan betreft de zogeheten Tai Chi Ch'uan Classics. Een oude verzameling teksten die nauw verweven is met het gedachtegoed van het Daoïsme. Het voorwoord van The Essence of T'AI CHI CH'UAN - The Literary Tradition begint Susan Foe met:

"Translations should be both poetic and literal, yet frequently one ideal must be sacrificed to the other. In translating literature like the T'ai Chi Ch'uan Classics, which is a collection of writings spanning almost one Thousand years, there are many problems. For one thing, classical Chinese is terse, even telegraphic. Many characters have both concrete and abstract meanings so even simple sentences resound with allusions and imagery. Each aphorism echoes in the readers mind, creating overtones which stimulate new ideas and amplify old ones."

Om enkele bladzijden verder af te sluiten met:

"It is the hope of the authors that readers will not only appreciate the Classics for its beauty and wisdom, but will be stimulated to continue the tradition of adding their own insights and commentaries. Susan Foe"

Oosterse teksten klinken ons westerlingen niet zelden nogal bloemrijk en poetisch in de oren maar ik denk dat de hedendaagse lezer van de classics er nog versteld van kan staan hoeveel er nog helder en begrijpelijk doorklinkt uit deze beknopte teksten van weleer.
Er zijn ook mensen die niets met dergelijke teksten en bewoordingen hebben en de voorkeur geven aan concrete en op Westerse leest en logica geschoeide beschrijvingen en instructies. Ook voor hen valt er tegenwoordig genoeg in woord en geschrift te vinden om ze in de materie in te leiden. Een mooi voorbeeld daarvan is het werk van Paul Linden. Zijn boek It’s All the Same Except for the Differences ontvouwt in Paul’s eigen woorden:

“een analytische, lineaire en mechanische methode om de ontwikkeling van intuïtieve, sierlijke en holistische bewegingsvormen tot stand te brengen”.

Aikido of ColumbusAikido of Columbus

Dat lijkt me een kernachtige samenvatting en de grote verdienste van de methodiek zoals beschreven in dat boek namelijk, hoe tot een bepaalde intuïtieve en holistische staat van bewustzijn te komen zonder je daartoe op esoterische of poëtische taal te hoeven verlaten maar middels lineair en analytisch denken en empirisch onderzoek. Hetgeen voor mij reden was om dit boek in het Nederlands te vertalen. (zie hier)

Dus ga ik toch maar een poging wagen om een en ander over deze materie zeggen. Ik doe dat niet als deskundige, expert of meester op dit terrein maar als geïnteresseerde leek en amateur die ergens zijn hand op wil leggen en probeert zich dat eigen te maken. Daarbij put ik dan uit mijn beperkte kennis over en ervaring met dat interne werk en vooral ook uit wat ik geleerd of gehoord heb van al die leraren die zo in aflevering 4 en 6 voorbij kwamen. Naar ik mag hopen doe ik dit niet alleen voor mezelf maar heeft een andere geïnteresseerde hier ook nog iets aan.

<< vorige - volgende>>

Internal power?

 Previously I have told you how my acquaintance with the so-called martial arts came about and it mayl be clear to the reader that by now I must have developed a somewhat more than superficial fascination for them. Still I wouldn't call myself a 'martial artist' or 'warrior' like some practitioners who seem to wear such names like a badge of  honour. It should also be noted that my interest in the practice of these arts was initially and to a large extent fueled by the philosophical aspects of the internal arts such as aikido or tai chi. Thus we will rather soon stumble upon concepts such as the relationship between body and mind, (life) energy and/or internal power.  

And it happened to be precisely that relationship between body and mind and the somewhat vague concepts of chi or (life) energy and internal strength that fascinated me. Wanting to obtain a deeper understanding of that by experiencing it personally (the two are inextricably linked in this case) was an important motivation for me to get involved in a certain type of martial art. And I am quite certain I am not the only one who does. In the previous episode, I mentioned that according to Wikipedia, hundreds of millions of people worldwide practice some form of martial art. Assuming that the main purpose for which people do so can be manyfold and taking in account what I see around me, I assume that there will also be tens if not hundreds of thousands among them with a similar drive or motivation as myself. Motivated by what?; or what are all these people actually looking for?; What is it they want to find or achieve? The common denominator here is what I would call, and what is usually described as 'internal power', 'internals' or 'internal work'. Just to give it a name, right?

Although most of what may be said about this theme will sound like abracadabra to most people, it is widely discussed and debated by a certain group of martial artists on forums such as reddit, aikiweb, many a blog and increasingly on various facebook groups. What may strike the interested layman mostly while reading discussions on such forums is that this subject can apparently be approached in different ways, described in different words and that complete agreement and unanimity among the experts is usually hard to find. But that just seems to be the nature of the beast.

To give just one example: in Yuinshinkai aikido we speak of the movement of the tanden balls and in Yan Shou Gong we speak of engaging the 'strings' (as in the ‘anatomy trains’ or the ‘movement chains’ according to Thomas Myers) Different words  and models that will conjure up different images that at the same time end up provoking and producing an almost identical effect on the body and the internal state of the body. This immediately illustrates the great difficulty in talking about or describing this so-called internal power. According to many, it is rather a state of being that, by definition, cannot be captured in words. And language not only sheds light onto reality, but can also disguises and colours it through for instance implicit and ingrained ideas and judgments. But we happen to be linguistic creatures who simply feel the need to put everything into words.

Now, there are written sources to be found that are specifically about cultivating this internal force. A good example of this are the so-called Tai Chi Ch'uan Classics. An old collection of texts that is closely intertwined with Daoist worldview and  philosophy. Susan Foe starts off the preface to The Essence of T'AI CHI CH'UAN - The Literary Tradition with:

“ Translations should be both poetic and literal, yet frequently one ideal must be sacrificed to the other. In translating literature like the T'ai Chi Ch'uan Classics, which is a collection of writings spanning almost one Thousand years, there are many problems. For one thing, classical Chinese is terse, even telegraphic. Many characters have both concrete and abstract meanings so even simple sentences resound with allusions and imagery. Each aphorism echoes in the readers mind, creating overtones which stimulate new ideas and amplify old ones. “

To conclude after a few pages with the words:

“It is the hope of the authors that readers will not only appreciate the Classics for its beauty and wisdom, but will be stimulated to continue the tradition of adding their own insights and commentaries.  Susan Foe”

 Eastern texts may often sound rather flowery and poetic to us Westerners, but I think that the reader of the classics will still be surprised at how much still resonates clearly and comprehensibly from these concise texts from so long ago.

There are of course also people who have no affinity texts and words like these and would rather prefer concrete descriptions and instructions based on Western parlance and logic. These days there is enough to be found in writing for them to get introduced to the matter. A good example of this might be the work of Paul Linden. His book It's All the Same Except for the Differences unfolds in Paul's own words:

"an analytical, linear and rational method to bring about the development of intuitive, graceful and holistic forms of movement".

Aikido of ColumbusAikido of Columbus

That to me seems to capture and aptly summarize the great merit of his methodology as described in that book, namely, how to arrive at a certain intuitive and holistic state of consciousness without having to rely on esoteric or poetic language, but through linear and analytical thinking and empirical research. Which was sufficient reason for me to actually  translate this book into Dutch. (see here)

So anyway I'm going to attempt to say a few things about this subject. My words here are not those of an expert or a master in this field, but those of an interested layman and amateur who wants to get a handle on things and trying hard to make it his own. In doing so, I draw on my limited knowledge and experience with this internal work and on what I have learned or heard from all those teachers I mentioned in episodes 4 and 6. I hope that in doing so I am not only serving myself, but it may also be of use to someone else with an interest in these matters.

<< previous - next >>