Eichman werd door de Mossad uit Buenos Aires ontvoerd en naar Israel overgebracht om daar terecht te staan voor de moord op zes miljoen mensen.
Volgens het meest bekende verhaal zou het vooral aan de inzet en vasthoudendheid van Simon Wiesenthal te danken zijn dat Eichman gearresteerd kon worden en volgens andere geluiden zou hij weing tot niets met die arrestatie van doen gehad hebben.
Ik was als 10- en 11-jarige bijzonder geïntrigeerd door deze zaak en volgde de verhalen hierover en de rechtbankverslagen op de letter en de voet.
Hannah Arendt en Harry Mulisch waren twee bekende namen die verslag deden vanuit Jeruzalem en schreven ook beiden een boek over Eichmann's motieven en hoe die te duiden.
Veel bekend in dit verband kreeg ook het zogenaamde Milgram experiment van Stanley Milgram.
De meeste mensen die kennis nemen van dit experiment ervaren de resultaten ervan als nogal onthutsend en dat vind ik geenszins verbazingwekkend of verwonderlijk. Toch wordt het, waar het inzicht verschaffen in de wat minder goede en wellevende aard van het beestje dat we ook zijn, nog eens flink overtroffen door een experiment van Philip G. Zimbardo uit 1971. Dit betreft het zgn. gevangenisexperiment dat na de Abu Ghraib affaire hernieuwd in de actualiteit en de belangstelling kwam te staan.
Wat deze experimenten laten zien is hoezeer de mens zich in zijn gedrag door omgevingsfactoren laat bepalen. Allerlei populaire en populistische geluiden tot het tegendeel ten spijt.
Ik heb nu bepaald niet de indruk dat het huidige politieke, sociaal-economische en sociaal-culturele klimaat erg bevorderlijk zou zijn voor een bijzonder evenwichtige en gezonde omgeving waarin mensen en menselijkheid bij uitstek kunnen gedijen.
No comments:
Post a Comment