Kahneman (voor gelukzoekers)

Zo'n dag of 10 geleden haalde ik Daniel Kahneman eens aan, toen in verband met een volkje dat er in zijn algemeenheid toch maar steeds niet in wil slagen om in bijzondere mate respect of waardering van mijn kant af te dwingen. De indruk zou daarmee gewekt kunnen worden dat ik ook niet zo’n hoge pet van de Nobelprijs-winnaar in de economische wetenschappen Kahneman op zou hebben. Dat is zeker niet het geval; ik acht de persoon van Daniel Kahneman, zijn gedachtegoed en zijn redeneertrant zeer hoog. En ik zou wat hij zoal te berde brengt beslist nooit als ‘blahblah’ durven aanmerken. Waarvan hier dus even akte.

Behalve dat hij ‘behavioral economics’ voorgoed op de kaart gezet heeft en ons denken zomaar heeft opgesplitst in een snelle (System1) en een ‘slow’ (System2) variant, heeft hij nog wel meer interessants te vertellen. Zo ook over ‘geluk’ bijvoorbeeld. En zoeken we dat niet allemaal? En zijn sommige beroepen, zoals het mijne bijvoorbeeld, er niet in hoofdzaak op gericht om dat ook voor anderen te bewerkstelligen danwel mogelijk en bereikbaar te maken? En valt het leeuwendeel van onze economie welbeschouwd niet als geluks-industrie te typeren?; al worden Rutte en zijn medestanders maar niet moe te roepen dat ze zich doorgaand uit die branche terug willen en zullen blijven trekken omdat het anders allemaal veel te duur zou worden.

Hoor hier dan ook eens Kahneman over geluk: Kahneman wijst er zeer terecht op dat geluk nogal eens met geld verward pleegt te worden. Zeker in de neo-liberale gedachtegang. Nu kom ik op het WereldWijdeWebje her en der wat uitingen tegen alsof Kahneman met de 60.000 dollargrens iets verrassends en in wetenschappelijke zin geheel nieuws aanroert. Dat wil ik dan toch ook wel even rechtgezet hebben; dat is nadrukkelijk niet het geval. Al in de vijftiger jaren ontwikkelde Frederick Herzberg zijn Two Factor Theory van intrinsieke motivatie en extrinsieke hygiëne factoren. Hoewel de focus daar is: wat motiveert? en het antwoord daarop niet alleen en niet in de eerste plaats ‘het hoogste salaris’ volgt daar per definitie uit dat dat ook geldt waar het de satisfactie, tevredenheid of geluksgevoel betreft. Dus wie hier nieuwsgierig naar zou zijn kon het al geruime tijd weten. Maar neo-liberale oren lijken wel erg doof te zijn voor dit soort wetenschappelijk geïnspireerde wijsheden.