Leve de konegin!

Waarde landgenoten,

Een ieder gefeliciteerd met het huis van Oranje, iets dat we plegen te vieren met de verjaardag van onze vorige koningin. En dan roepen we:

Oranje boven

en om met de stalmeester te spreken

Leve de konegin

Dan gaan we zaklopen of koekhappen en omdat dat zo oubollig wordt gaan we, zo vernam ik vanmorgen op de radio, tegenwoordig ook maar toiletpotten werpen.
Het zal wel weer mooi en vooral overdadig oranje kleuren in ons landje.
Wij hebben daar vandaag niet zoveel van meegekregen ondanks het mooie weer.



Mijn oude spieren en botten moesten vandaag eerst eens even bekomen van twee dagen aikidobridge.

Afgelikte vingers?

Het zal toch niet waar zijn? Hij zal toch straks niet beweren dat ook links Nederland de vingers bij dit bezuinigingspakket af kan likken?



Toch is het ook links dat deze premier nu voor een algehele afgang lijkt te willen behoeden, verneem ik zojuist op het zes-uur journaal.

Zielepraat (7)

Naast het gebabbel over onze psyche, dat in de loop der tijd tot een bijzonder populair tijdverdrijf is geworden, hoor je steeds vaker palaveren over onze neuro-circuits en de uiterst gecompliceerde schakelingen en bedrading daarvan. Laten we dat maar neuropraat noemen. Het lijkt soms wel uitsluitend neuropraat wat de klok slaat. Nagenoeg overal hoor je tegenwoordig die neuropraat, soms gelardeerd of gecombineerd met wat psychobabbel. De wereld staat er bol van en de zielepraat komt er intussen maar bekaaid af; dat lijkt wel een aflopende zaak met deze maand in ons taalgebied nog een kleine (laatste?) oprisping.

Nu laat die ziel van ons zich ook wel erg lastig beschrijven en woorden lijken vaak tekort te schieten om er enigszins vat op te krijgen. Het lukt onze geavanceerde en immer voortschrijdende wetenschap in ieder geval niet om iets van een ziel aan te tonen of in natuurwetenschappelijke termen te vangen.
Onze alledaagse spreektaal kent hoe dan ook nog wel een aantal woorden die naar de togende ziel verwijzen.



In onze niet al te recente (nog in guldens betaalde) en niet al te dikke (slechts 1247 bladzijden) van Dale (Handwoordenboek Hedendaags Nederlands) lees ik zo even:

ziel

zieleheil
zieleleed
zieleleven
zielenherder
zielenood
zielepiet
zielepijn
zielepoot
zieleroerselen
zielerust
zielestrijd
zielig
zieleknijper
zielkunde
zielloos
zielsbedroefd
zielsblij
zielsgelukkig
zielsrust
zielsveel
zielsverhuizing
zielsziek
zieltogen
zielzorg
zielzorger

Daar zou ik dan zelf nog

zielesmart
zielsverwant
zielsverwantschap

aan toe willen voegen

Als ik dat lijstje zo eens bezie en ik laat daarbij nog eens even wat uitdrukkingen de revue passeren waarin de ziel schittert, dan lijkt het me dat we toch nog niet zo makkelijk van die ziel af zullen komen!



En dan laten we mogelijke synoniemen nog maar even buiten beschouwing.

Zieletaal (6)

Wie verstaan en wie spreken er nu nog de taal van de ziel?

Moeten we daarvoor bij de beoefenaars van de exacte wetenschappen aankloppen of eerder bij de hooggeleerde dames en heren van de mens- of geesteswetenschappen? Bij de filosofen wellicht? Als van oudsher bij de dominee, de pastoor, de rabbi, de imam of hun zielzorgende equivalenten uit het hindoeïsme of boeddhisme dan? Of kunnen we ons, zoals je steeds vaker hoort zeggen, hiervoor beter tot de kunsten en de muze wenden.



Laat de ziel of de taal van de ziel zich wel in woorden vatten of vangen?
Begreep of verstond iemand als Simone Weil wellicht iets meer van de taal van de ziel dan de meeste van ons?
Lukt het Alva Noë of Bert Keizer soms om er met een beroep op Wittgenstein iets zinnigs over te zeggen?
Anders Gerard Visser wellicht?
Of zullen we het woord in deze liever aan de dichters als bijvoorbeeld Toon Tellegen laten?
Want van Komrij zullen we schijnbaar over de ziel ook niet zoveel wijzer worden:

Eer plant men bomen op de weg,
Eer zal men kakken in zijn hoed,
Dan dat ik u mijn ziel blootleg
En zeg wat ik thans lijden moet.

De lichte muze van Vreeswijk roept ook alleen maar vragen op: wie heeft hem gezien en wie weet waar ie tenslotte naartoe gaat?

Afgaand op de teneur van het debat tussen Keizer en Swaab zou je zeggen dat de ziel haar heil in ieder geval niet hoeft te zoeken bij de exacte wetenschappers!

Maar wacht eens ... wordt ene Albert Einstein niet altijd door exacte wetenschappers als de kampioen, godfather, de held en het lichtende voorbeeld van hun metier geroemd?
Deze knappe kop zei behalve E = mc2 toch ook dingen als:

Twee dingen zijn oneindig, het universum, en menselijke domheid. Maar van het universum weet ik het nog niet helemaal zeker...

Tracht niet een mens van succes te zijn, maar probeer liever een mens van waarde te zijn.

Logica brengt je van A naar B. Verbeelding brengt je overal.

Ons eigen geluk hangt af van de glimlach van de anderen.

Soms betaal je het meest voor dingen die gratis zijn.

Het probleem vandaag de dag is niet de atoomenergie, maar het hart van de mens.

Ik weet niet welke wapens in de Derde Wereldoorlog zullen worden gebruikt, maar ik weet wel dat in de Vierde Wereldoorlog gevochten zal worden met stokken en stenen.

Er zijn slechts twee manieren om je leven te leven: doen alsof niets een wonder is, en doen alsof alles een wonder is. Ik geloof in de laatste manier.

God dobbelt niet.

Het mooiste dat we kunnen ervaren is het mysterie.

De werkelijke waarde van een mens kan worden gevonden in de mate waarin hij bevrijding van zijn eigenbelang heeft bereikt.

Een vooroordeel is moeilijker te splitsen dan een atoom.

Bidden verandert de wereld niet, maar bidden verandert de mens en de mens verandert de wereld.

Alles dat werkelijk groots en inspirerend is, is gecreëerd door een individu dat kon werken in vrijheid.

Alles moet zo simpel mogelijk gemaakt worden, maar niet simpeler.

De enige verstandige manier van opvoeden bestaat eruit een voorbeeld te zijn, desnoods een waarschuwend voorbeeld.

Als we wisten wat we deden, heette het geen onderzoek.



No, this trick won't work...How on earth are you ever going to explain in terms of chemistry and physics so important a biological phenomenon as first love?

The most beautiful thing we can experience is the mysterious. It is the source of all true art and all science. He to whom this emotion is a stranger, who can no longer pause to wonder and stand rapt in awe, is as good as dead: his eyes are closed.

A human being is a part of a whole, called by us universe, a part limited in time and space. He experiences himself, his thoughts and feelings as something separated from the rest... a kind of optical delusion of his consciousness. This delusion is a kind of prison for us, restricting us to our personal desires and to affection for a few persons nearest to us. Our task must be to free ourselves from this prison by widening our circle of compassion to embrace all living creatures and the whole of nature in its beauty.

The devil has put a penalty on all things we enjoy in life. Either we suffer in health or we suffer in soul or we get fat.

Nothing truly valuable arises from ambition or from a mere sense of duty; it stems rather from love and devotion toward men and toward objective things.

It is only to the individual that a soul is given.

All religions, arts and sciences are branches of the same tree. All these aspirations are directed toward ennobling man's life, lifting it from the sphere of mere physical existence and leading the individual towards freedom.

Not everything that counts can be counted, and not everything that can be counted counts.

Er spreekt, wat mij betreft, toch bepaald geen zielloze, gortdroge statistische, saai wetenschappelijke, puur zakelijke of onbezielde taal uit deze mooie uitspraken.

P.S. Vergat ik toch even deze Poolse dame aan te melden bij de poëten van de zieleroerselen.

Catshuiskamertjes

Wat het is dat gisteren opeens tot de dame en de heren in het Catshuiskamertjesoverleg doorgedrongen is, weet ik natuurlijk niet, maar ik hoor vanmorgen dat het voldoende reden was om het kamertjesoverleg te staken.



Dus voor wie op zoek naar kamers is: er staan er op het moment weer een paar leeg.

Iets gemist?

Met enige regelmaat mis ik TV-uitzendingen die ik wel had willen zien en denk dan: 'kan ik altijd nog zien op uitzending gemist'; wat ik dan vervolgens weer snel pleeg te vergeten.

Afgelopen week ging dat eens iets anders.
De VARA zond het drieluik Vrijheid, gelijkheid en broederschap van Pieter Hilhorst uit en dat wilde ik toch wel zien.
Afleveringen Vrijheid en Gelijkheid via uitzending gemist op de laptop gekeken en slotaflevering Broederschap gewoon op de buis (die inmiddels wel erg plat is geworden).

Het was wel de moeite waard en goed de ijzersterke argumentatie en onloochenbare conclusies van Pickett en Wilkinson, de auteurs van The Spirit Level, weer gepresenteerd en eens voor een breder publiek vertoond te zien.
Hetzelfde geldt voor de uitleg en argumentatie van TED-Talker professor Dan Ariely.

Lijkt me goed als meer mensen de strekking van dit verhaal tot zich door zouden laten dringen en vooral dat gezelschap dat al een poosje Catshuiskamertjespolitiek bedrijft. Dat wil zeggen wanneer we als samenleving de boot niet willen missen!

Voor hen en een ieder die het horen wil nogmaals het betoog van The Spirit Level:




Over de harde onmiskenbare cijfers door de Equality Trust en over motivatie en beloning.
De vraag lijkt: kiezen we voor een bezielde samenleving of een maatschappij zonder ziel?

Die Bedürfnisse der menschliche Seele (5)

Toen we vorig jaar zomaar eens een kerk in Wismar binnenwandelden troffen we daar een expositie met foto's van bekende fotografen en teksten van Simone Weil.
Simone Weil was een hoogstintelligente jonge vrouw en een franse filosofe die zich vanuit een agnostische achtergrond tot het christelijk geloof bekeerde zonder overigens enig kerkelijk gezag te erkennen.



De titel van die expositie is ontleend aan haar uitspraak:

Die ENTWURZELUNG ist bei weitem DIE GEFÄHRLICHSTE KRANKHEIT der menschlichen Gesellschaft

Wat vooral uit haar werk spreekt en overal door haar enorme betrokkenheid op politiek en samenleving heen klinkt, is toch steeds de aandacht voor de noden van de menselijke ziel.
En waren onze vaderlandse denkers deze maand niet net op zoek naar de ziel?
Wel, de tekst van Simone Weil begon met:

Die Bedürfnisse der menschliche Seele I



Die Seele hat bedürfnisse und bleiben diese unbefriedigt, so befindet sie sich in einem ähnlichen Zustand wie ein verhungerter und verstümmelter Leib.
Die Verwurzelung ist vielleicht das wichtigste und meistverkannte Bedürfnis der menschlichen Seele... Ein menschliches Wesen hat eine Wurzel durch seine wirkliche aktive und natürliche Teilhabe an einer Gemeinschaft, die gewisse Schätze der Vergangenheit und gewisse Ahnungen des Zukünftigen lebendig erhält... Jedes menschliche Wesen bedarf einer Vielzahl solcher Wurzeln.

1943

Als ik nu zulke mooie en wijze woorden lees, denk ik toch even bij mezelf: zou het nu niet erg lullig en een geweldige anticlimax zijn wanneer Neerlands intelligentsia, na een maandje brainstormen en tevergeefs zoeken, in april 2012 tot de conclusie zou komen dat die ziel heus niets meer is dan een hersenspinsel!

Tja ... waar blijft ie dan? (4)

Niet alleen de ziel van Cornelis blijkt zoek te kunnen raken. Er lijken opeens veel meer mensen op zoek naar de ziel. Bert Keizer doet daar een boekje over open in: Waar blijft de ziel?



Daarin roept hij nog even in herinnering dat ooit de hele wereld en alles daarin ons als bezield voorkwam. Om vervolgens te verhalen hoe Plato de ziel tot dergelijke hoogten deed stijgen dat hij voor vele stervelingen nauwelijks nog bereikbaar leek. Aan hoe het christendom die hoge vlucht in haar leer en de geloofsbeleving integreerde worden overigens weinig of geen woorden vuil gemaakt. (voor de plek en de lotgevallen van de ziel in de religie kan men op het blog van Huub Mous het een en ander vernemen)
Alle aandacht gaat dan uit naar de weergave van het lichaam-geest probleem volgens Descartes en in zijn spoor de verwetenschappelijking van ons wereldbeeld. Dat mondt dan uit in wat Keizer 'neurosofie' en 'de neurosofen' noemt en die bij monde van Dick Swaab de gewraakte stelling poneren: wij zijn ons brein.



Keizer vindt dat evenals velen, mijzelf incluis, maar een armetierig mens- en/of wereldbeeld waar de ziel wel helemaal uit verdwenen lijkt.
Om een al te reductionistische visie wat te weerspreken en enig zicht op het karakter van die wegkwijnende ziel te krijgen roept Keizer in zijn betoog de hulp van Ludwig Wittgenstein en Alva Noë in.



Wittgenstein om het hardnekkige misverstand te ontkrachten dat de wederwaardigheden van ons bewustzijn of de roerselen van onze ziel per definitie en in ultieme zin een particuliere aangelegenheid zouden zijn of om Wittgenstein te citeren:

Een 'innerlijk' proces heeft een uiterlijk criterium nodig.

en

Het menselijk lichaam is het beste beeld van de menselijke ziel.

Alva Noë is de auteur van Out of Our Heads: Why You Are Not Your Brain, and Other Lessons from the Biology of Consciousness (2009) waarin hij een nog wat wijdere context voor de ziel biedt dan het lichaam, zonder daarbij ten hemel te stijgen. Volgens Noë, die zich evenals Keizer tegen het neuroreductionisme keert en een specifieke belangstelling toont voor de neurologische aspecten en de dynamiek van onze waarneming is het zo dat:

Het waarnemend bewustzijn komt voort uit onze verknooptheid met de wereld.

Dat bewustzijn is niet een ding maar iets dat we doen en vereist zowel een brein, als een lichaam en (wat nogal eens vergeten of onderbelicht wordt) een wereld.

Keizer beschrijft een en ander redelijk boeiend en beeldend in dit boekwerkje uitgebracht door de Stichting Maand van de Filosofie. Hij is bepaald ook geen wereldvreemde salonfilosoof, wel tevens verpleeghuisarts waardoor hij met enig gezag zijn stellingen/gedachten kan illustreren aan de hand van ervaringen met dementie, aftakeling, ontluistering en dillema's rond coma-gevallen.



De strijders tegen het neuroreductionisme kunnen altijd wel op enige sympathie en bijval rekenen van gelovigen, romantici en nog wat welwillende verdwaalde zielen als mijzelf. Maar het heeft toch ook vaak iets van een wat Don Quichot-achtige onderneming want er komt nooit iemand terug met een ziel onder zijn arm als trofee of met een signalement of met een GPS-locatie van de ziel en zo wordt de vraag waar de ziel nu (ver)blijft telkenmale maar niet afdoende beantwoord.

Of om met de laatste zinnen van Bert Keizer te besluiten:

Zodra we ons terugtrekken uit de biologische problemen rond eten, paren, drinken, slapen, vechten en in het verlengde daarvan bruggenbouw, lijkt het wel alsof we met het verkeerde gereedschap aan de gang gaan. Iedereen weet dat he cartesiaanse dualisme een onmogelijk standpunt is, maar tot nog toe heeft niemand een ander standpunt weten te formuleren. Je hoopt op een sluier te stoten tussen geest en lichaam, maar keer op keer blijken we voor een muur te staan. Waarschijnlijk is de deur pal achter ons, maar is er een nieuw filosofisch talent voor nodig om ons om te draaien.
Misschien vindt u dat ik het probleem veel te laag plaats met een term als 'verkeerd gereedschap'. Ik zeg het zo omdat ik niet geloof dat we hier aan de rand staan van een of ander diep mysterie. Wat is er zo mysterieus aan het genot van een lekker ijsje op een hete dag?
Maar wij weten, na al die eeuwen van nadenken over onszelf, nog steeds niet goed te zeggen wie of wat wij zijn.

Hoe kom ik aan lingerie?

Onlangs berichtte ik zo eens wat over een aantal veranderingen zoals ik die tijdens mijn rustige leventje zag voltrekken. Veranderingen die gezien de plek waar mijn wiegie stond in het niet vallen bij wat de meeste bewoners van deze planeet in dat opzicht te verstouwen hebben.

Mijn lijstje valt overigens met nog vele onbenulligheden aan te vullen.
Wat te denken van een mailtje dat ik vandaag ontving met als afzender Lingeriewinkel (Schoolpagina.nl) en als onderwerp Luxe lingeriesetje ligt voor je klaar?



Dan is mijn eerste gedachte toch weer even: er is blijkbaar toch echt wel het een en ander veranderd sinds ik nog dagelijks tussen de schoolmuren vertoefde.
Ik kan me althans niet voorstellen dat de heer Los, destijds de dikke deur van de Christelijke Oosterwijk Mulo, zijn leerlingen ooit zoiets zou aanprijzen!



Maar ja, jenever can tell en Bob Dylan en Boudewijn de Groot kondigden destijds al andere tijden aan

De Ziel volgens Vreeswijk (3)

Vrijdag de 13de hield men weer de nacht van de filosofie en zo zal menig denker zich, naar verwachting, deze afgelopen nacht op het wel en wee van de ziel gestort hebben.

Of er zoiets als een ziel bestaat? Goeie vraag!
Ja zeker, want onze onvolprezen bard Cornelis Vreeswijk is hem ooit nog eens kwijtgeraakt:



Dus moet hij wel bestaan!
Gevraagd naar het ultieme adres van mogelijke zielsverhuizingen, moet Cornelis het antwoord toch echter ook schuldig blijven:



Ook met de ziel van de fles zal deze kleurrijke volkszanger/poëet zeker bekend zijn geweest want hij stond bekend als een liefhebber.
Toen Dick Swaab ooit nog door tumult rond de 'homokwab' geplaagd werd en lang voor de recente ophef rond zijn boek en stelling 'Wij zijn ons brein', vroeg Vreeswijk zich al af:

Of bestaat de ziel uit cellen?

om vervolgens te concluderen:

niemand kan het navertellen!

En dat lijkt mij vooralsnog, natuurwetenschappelijk bezien de stand van zaken.

Spiritualia zonder ziel? (2)

Nu we het dan toch over de ziel hebben ....
Ik had, een zekere tendens indachtig, zo bedacht dit stukje eens te beginnen met een ingebeelde klaagzang van de wijnliefhebber en de toegewijde gebruiker van aanverwante spiritualia over het steeds vaker ontbreken van de ziel in de fles.

De fles heeft namelijk ook een ziel zoals je vast wel zult weten. In het Engels heet zoiets ook wel een punt, maar dat terzijde. Die ziel heeft verder weinig of niets te maken met de geest in de fles, maar zit daar om een heel praktische reden. Ervaring heeft de glasblazer in de loop der tijd namelijk geleeerd dat het aanbrengen van die ziel de meest eenvoudige en doelmatige werkwijze was om er voor te zorgen dat de fles goed rechtop bleef staan. Dat was uiteraard wel zo handig als je niet al te vlot en al te veel kostbaar en geestrijk nat verloren wilde laten gaan. Dat zouden we vandaag de dag toch ook nog zonde vinden, nietwaar? Daarbij bleek het ook nog eens heel handig om bezinksel op de bodem van de fles te verzamelen. Heel praktisch dus zo'n ziel!



Nu is er de laatste tien jaar iets gaande in de wijnwereld dat sommigen als een revolutie aanduiden.
De oude vertrouwde kurk wordt namelijk steeds vaker en op vrij grote schaal vervangen door de schroefdop. Dat was natuurlijk even wennen. De voors en tegens, en de mogelijke gevolgen voor wat er onder de kurk of schroefdop zit, worden uitgebreid op het Web van de WijnWetenswaardigheden besproken.

Ik meende ook eens vernomen te hebben dat zich een vergelijkbare verschuiving naar moderniteit aan de onderkant van de fles zou voltrekken. Dat wil zeggen dat de ziel uit de fles zou dreigen te verdwijnen. Dan lijkt me deze aprilmaand toch de maand bij uitstek om daar mijn beklag eens over te doen, dacht ik zo!

Direct onze wijnvoorraad maar eens langsgelopen om eens te peilen hoe ernstig de situatie al is. Nu hebben wij geen kelder(s) vol met flessen dus de inspectie van een paaar rekjes was redelijk snel gedaan.
Het resultaat vond ik toch wel enigszins verrassend; geen wijnfles zonder ziel te vinden. Goed bij een enkele fles was het zieltje wel wat klein en zielig maar de ziel was toch wel degelijk nog altijd aanwezig.
Buiten de likeuren (die ik even niet meereken) stuitte ik op slechts twee flessen zonder ziel te weten deze fles sherry:



en deze fles port:



Daarbij dient opgemerkt te worden dat het in onderhavige gevallen aan de smaak en de zielsberoerende werking van de drank niets afdoet.

Dan zal ik mijn voorgenomen klaagzang toch in moeten slikken. Zo zie je maar weer hoe belangrijk het is om af en toe eens de feiten te checken; ja, ook als blogger.
In ieder geval valt de teloorgang van de ziel bij ons in huis reuze mee en kan ik mensen die zich ernstig zorgen maken over het voortbestaan van de ziel met vreugde meedelen dat het er naar uitziet dat de liefhebbers van geestrijk nat en spiritualia de ziel vooralsnog in ere wensen te houden.



Wellicht dat ie in die kringen wel af en toe eens te drogen gehangen moet worden.

Zielespraak (1)

Sinds zo'n jaar of twee is ondergetekende ziel op de hoogte van het feit dat in ons taalgebied ooit de maand van de filosofie uitgeroepen werd. Sindsdien schaf ik mij in de maand april een exemplaar van Filosofiemagazine aan. De derde op rij dus alweer; na 'De vrijheid' en 'Het echte leven' mag 'De ziel' zich er nu in verheugen tot het thema van de maand van filosofie uitgeroepen te zijn.

En de nacht van de filosofie zal dan ook naar verwachting volgepraat worden met zielespraak. Deze arme ziel zal dat gesprokene daar en dan niet aanhoren maar zich hoogstwaarschijnlijk als gewoonlijk te ruste leggen voor het laatste woord daar gezegd is.

Ik zal het moeten doen met het aprilnummer van Filosofiemagazine en het Vervolg-katern van de Volkskrant getiteld: Lang leve de ziel.



De ziel, zo maak ik uit het een en ander op, schijnt nogal aan inflatie onderhevig, om niet te zeggen zo goed als zieltogend, te zijn. We hebben het er gewoon niet meer over en dat komt mede of vooral door de overdaad aan neuropraat.
Met name neurowetenschappers met als blijmoedige kop van jut (altijd prijs) de 'bestselling' onderzoeker Dick Swaab lijkt deze teloorgang te worden aangerekend. Swaab noemt zichzelf heel toepasselijk 'neurocalvinist'. Hij zegt namelijk altijd heel welwillend tegen iedereen: als iemand me iets van een ziel kan laten zien als neurofysiologisch fenomeen, graag; maar zolang dat niet het geval is, zie ik het als een hersenspinsel, een troostrijk of in andere zin functioneel hersenspinsel wellicht maar niettemin niet meer dan een prettige illusie.
Een deel van de goegemeente roept dan: ja, wij zijn dus ons brein; zie maar wat de professor erover zegt. Een ander deel van de goegemeente maakt enig tot ernstig bezwaar tegen de stelling van deze verder zo bescheiden, innemende en vriendelijke man.
Namens hen doet Bert Keizer (ja die) het woord en verdedigt de ziel en de stelling dat wij toch echt wel iets meer dan ons brein zijn. Hij vergelijkt de ziel met de stemming op het feestje.
Deze discussie vormt dan het uitgangspunt en de achtergrond bij de vraag naar de ziel.



Waar Swaab aan het woord is, komt ook altijd al snel het gewicht en het bereik van de zogeheten 'vrije wil' ter sprake. In de VKVervolg inleiding maakt Pieter Klok gewag van een merkwaardige, opvallende en al geruime tijd in de maak zijnde tegenstelling tussen (neuro-)wetenschappelijke en politiek-maatschappelijke ontwikkelingen inzake hoe we die 'vrije wil' en de 'eigen verantwoordelijkheid' bezien en waarderen. De wetenschap kent of dicht ons steeds minder 'vrije wil' toe terwijl de politiek druk doende is ons steeds meer 'eigen verantwoordelijkheid' toe te kennen en op te dringen.
Is wetenschap dan toch ook gewoon maar een mening waar de politiek zich derhalve niets aan gelegen hoeft laten liggen?

Dan lijkt de ziel nog een bijzondere betekenis te hebben en een specifieke rol in menige religieuze context te spelen. Hier krijgt de ziel het eeuwige leven toegedicht en wordt het construct/vehikel om het leven na de dood te verklaren en plausibel te maken.



In Filosofie Magazine mag Alain de Botton onder de titel 'Troost voor de ziel' een pleidooi houden voor religieuze zielzorg, ook of met name voor atheisten. De tekst van het artikel is een selectie uit zijn boek: Religie voor atheïsten, Een heidense gebruikersgids.
De Botton put hierbij vooral uit de christelijke traditie omdat zij als geen ander zich bekommert heeft over de ziel en altijd gericht is geweest op het koesteren van onze ziel, haar gerust te stellen, te troosten en de weg te wijzen.

Een dergelijke gedachte spreekt mij wel aan en daar kan ik wel sympathie voor opbrengen.

Het interessantste een meest doorwrochte artikel in FM over de ziel vond ik toch zondermeer het interview met de Leidse filosoof Gerard Visser. Volgens hem zijn wij toch wel iets meer dan ons brein. En hij zegt daar ondermeer:

De ziel is in het westerse denken ten onder gegaan aan de illusie van haar kenbaarheid

Wie iets zinnigs over de ziel wil vernemen kan ik dit interview beslist aanraden. Ik ga niet proberen het samen te vatten maar ben zo vrij hier de laatse vraag met antwoord weer te geven:

De geest zit volgens u niet in het brein?

Ik zou het willen omdraaien. Is het brein niet een intermediair van de geest, net zoals het feestje van de stemming?
Neem een neuropsycholoog die schrikreacties onderzoekt. Heeft hij vrees of angst te pakken als deze reacties op zijn beeldscherm ziet oplichten? Nee, het eerste en het laatste blijft de vrees of de angst zoals wij die daadwerkelijk voelen. Het bang of angstig zijn.
Het woord 'ziel' staat voor het hele ondoorgrondelijke veld van iemands herkomst en bestemming. Huist dat in ons, of huizen wij in dat veld? Zoals Carlos Drummond de Andrade dichtte: “O, mijn ziel, verlaten zuster, troost je mij bewoond te hebben,/ zo niet ik het was die jou bewoonde.”

B&W regeert

B&W lijken nu toch onmiskenbaar aan de macht en niet van zins iets van die macht prijs te willen geven.
Ik heb weleens horen zeggen dat een volk de leiders krijgt die het verdient.
Wat hebben wij dan toch verkeerd gedaan (in dit voormalig koninkrijk) om dit te verdienen?

Tussen “…” (5) Morihei Ueshiba

Morihei Ueshiba (1883-1969) is de grondlegger van het aikido, een eigentijdse loot aan de waaier van Japanse martial arts.



Er bestaat een klein boekje met uitspraken van deze O'Sensei (de grote meester) in de vertaling van John Stevens. Het heet The Art of Peace en de uitspraken daarin hebben in de kern vooral betrekking op de spirituele dimensie van de vechtkunst of anders gezegd op de kunst van het niet-vechten. En bepaald niet op de economie. Laten we maar gemakshalve even aannemen dat Ueshiba, evenals ik, misschien niet zoveeel verstand had van economie.
Toch begreep hij heel goed waar het bij de onderlinge uitwisseling tussen mensen en in het menselijk bedrijf in essentie om draait. Beter dan de meeste economen zou ik zelfs denken!

Economy is the basis of society. When the economy is stable, society develops. The ideal economy combines the spiritual and the material, and the best commodities to trade in are sincerity and love.

#32

Kunst- en vliegwerk rev. (16)

Here some butterflies and flowers. All are acrylics on board. The last two seem familiar?
See intro for more info

<< last

next >>

Cyberzucht

Ja, ik kan het moeilijk ontkennen, ik heb last van cyberzucht. Met andere woorden, ik ben computer-verslaafd of beter gezegd internet-afhankelijk geworden. Ik voel me behoorlijk ontheemd en uit- en afgesloten zonder toegang tot wat wel de digitale snelweg of cyberspace is gaan heten.



Ik kon het natuurlijk reeds vermoeden en ik wist eigenlijk ook wel hoezeer ik gehecht aan het wereldwijde web geraakt ben. maar nu werd het wel weer even erg duidelijk. Vanaf zaterdag zat ik namelijk zonder internetverbinding. Dus zonder toegang tot de mail, bankrekening, blogs, google en wat het wereldwijde web zoal meer te bieden heeft. Niet even snel iets op kunnen zoeken en dan merk ik opeens hoe vaak ik dat gewoonlijk doe. Maar de afgelopen vier dagen kon dat dus zomaar even niet.



Maar het euvel is inmiddels met een nieuw modem en hopelijk voor langere tijd verholpen en ik kan weer surfen door cyberspace en wegpiraatje spelen op de digitale snelweg. Eerst maar eens kijken wat er zoal in de mailbox zit. Ik ben bepaald niet de enige die zich onthand voelt zonder aansluiting op het net. Er mensen die in the Cloud werken en in een dergelijk geval plots zonder werk zouden zitten. In dit land zou bij storing aan netwerkverbindingen sowieso het meeste werk platliggen of ernstig gehinderd worden. En ook zou betalingsverkeer zou platliggen en het verkeer op de weg en via het spoor zou ontregeld worden. Daarbij vergeleken valt de mogelijke schade en ongemak wanneer alleen mijn verbinding het begeeft toch maar ernstig in het niet.


We zijn in die zin als samenleving toch wel erg kwetsbaar geworden en er is tegenwoordig nog maar weinig voor nodig om het dagelijkse leven ernstig te ontregelen. En dan reppen we nog niet over de te verwachten gevolgen van zaken als cyber-crime en -spionage. Technische vooruitgang is ook niet altijd en alleen maar rozegeur en maneschijn.