Het zit ook niet altijd mee

Vroeg ik onlangs om een beetje rust en niet al teveel oranje spektakel en mediageweld tijdens De Winterspelen. Ze worden per slot van rekening in Sotsji gehouden en dat ligt, dacht ik, toch een heel eind hier vandaan. Je moet toch eerst eens heel Duitsland, Polen en de Oekraïne door voor je er bent en dan heb je, gezien de onrust in Kiev, toch aardig wat te overschreeuwen.
Het heeft toch niet zo mogen zijn. Om te beginnen volgt mijn meissie het recht-toe en recht-aan hard vooruitschaatsen. Zelfs op mijn werk wordt er naar gekeken. En als ik dan eens het nieuws wil zien blijkt dat ook nog voor de helft met sport gevuld. De hoofdmoot daarvan gaat dan weer over de Nederlandse schaatsers die, naar ik heb begrepen, zo'n beetje alle beschikbare medailles gewonnen hebben.
Dat laatste weet ik mede omdat ik vlak voor de spelen ook eens een NOS-app op mijn slimme foontje gezet had. Dat heette handig te zijn want dan werd je, heet van de naald, met een beltoontje en in one-liners geïnformeerd over belangrijk en wereldnieuws. Wel .. er is de afgelopen week wat wereldnieuws geschreven, kan ik je vertellen, maar dan voornamelijk toch in Sotsji door schaatsers in oranje pakken; dat belletje dat bleef maar gaan.

Maar na morgen is het feest weer voorbij en het leed weer geleden. Kunnen we ons verheugen op en warmdraaien voor het volgende evenement.
Maar laat ik nu toch vooral niet te veel klagen over dergelijke luxe frustraties. Het kan nu eenmaal niet altijd meezitten. Het zit massa's mensen vaak veel ernstiger tegen dan mij zoals ik van de week weer eens uit het overige nieuws mocht vernemen.
Dat geldt dan even niet voor de oude vos Silvio Berlusconi want zijn scheiding is rond waardoor hij dan toch zijn bijna vijftig jaar jongere verloofde Pascale kan huwen. Dus hem lijkt het nu eindelijk eens mee te zitten. Maar neem dan eens zijn arme ex Veronica Lario want er wordt nog altijd gesteggeld over de alimentatie. Die was eerder vastgesteld op 3 miljoen euro per maand maar dat is met al dat gesteggel inmiddels gezakt naar 1,4 miljoen. Dan zit het je toch echt tegen, nietwaar, even 1,6 miljoen per maand door je neus te zien geboord? Dan heb ik toch eigenlijk geen recht van klagen; of wel dan?

Of neem nou die arme Britse eurosceptici. Die hebben gewoonlijk nogal wat te sneren en te katten op en te klagen over Europa. Maar wat moeten ze nu dan?
Onze Wilders laat zo nu een dan een rapportje over de euro en Europa vervaardigen waarvan de uitkomst bij voorbaat al vast lijkt te staan.
De Britse regering pakte dat iets gedegener aan en laat sinds juli 2012 maar liefst 32 onderzoeken uitvoeren naar wat de Europese Unie de Britten kost en brengt op diverse gebieden en beleidsterreinen. De lusten en de lasten tegen elkaar afgewogen. Inmiddels is er over de helft van die onderzoeken rapport uitgebracht en luidt de algehele conclusie daaruit dat de Britten overduidelijk wel varen en profijt hebben van hun lidmaatschap.

Zo'n conclusie is toch wel een beetje sneu voor die eurosceptici, vind je ook niet?
Net nu ze zelf de samenwerking zoeken met hun medestanders door heel Noordwest Europa om aan deze kant van de oceaan ook een soort tegenpartij of tea-party te beginnen die net als in de VS de politiek volkomen lam zou kunnen leggen.
Misschien vond Cameron het ook wel erg sneu voor die horden eurosceptici en hield het nieuws over deze rapporten daarom nog maar even achter de hand terwijl hij beweert dat te doen in verband met de wateroverlast en het idee dat ze dan niet de aandacht zouden krijgen die ze verdienen.
Want als het wel in verband met die waterlast zou zijn klinken de laatste twee alinea's in een artikel hierover in de Correspondent inderdaad ironisch en blijkt het toch heel sneu voor alle Britten:

Op haast alle beleidsterreinen vinden de meeste experts dat de verdeling van bevoegdheden tussen de EU en de UK grofweg goed is. Al zijn er natuurlijk altijd specifieke Brusselse regels te vinden waar ze minder gelukkig mee zijn.

Een voorbeeld daarvan is de richtlijn over de beoordeling en het beheer van overstromingsrisico's uit 2007. Groot-Brittannië had daar uit het oogpunt van 'subsidiariteit en proportionaliteit' bezwaren tegen. In gewone taal: dat zoeken we zelf wel uit, waar bemoeit Brussel zich mee. De Britse regering deed zijn best om de deadlines voor de risicobeoordelingen naar achteren te schuiven. En dat is natuurlijk heerlijk ironisch in het licht van de rampzalige overstromingen in Zuid-Engeland van de afgelopen weken. Hadden de Britten in dit geval ook maar beter naar Brussel geluisterd.

Interviewen ... ook een kunst!

Interviewen is nog een hele kunst, dat wil zeggen als je er van uitgaat dat een interview in enige mate informatief hoort te zijn en zo mogelijk iets van een dialoog zou moeten hebben.
Ook een vak apart dus, en de vermeende vaklieden op dit terrein zien we dagelijks op het TV-scherm voorbij komen.
Zojuist zag ik toevallig zo ene Sven Kockelmann in het interviewprogramma Één op één de voorman van het Vlaams Belang Filip de Winter aan een kruisverhoor onderwerpen. Ik weet niet wat de bedoeling van de programmamakers was in deze maar door hem op deze wijze voor het voetlicht te brengen zou ik toch bijna sympathie gaan opvatten voor de Winter.
Tja, die oude Brederoo toch weer.
Nu heb ik toevallig een aperte antipathie voor het gedachtegoed van de Winter en consorten en laat ik, naar ik mag hopen, mijn mening en opvattingen niet al te zeer beïnvloeden door het vervelende aanmatigende toontje van de meesterinterviewer Kockelmann.

Hoewel het om een geheel ander type interview lijkt te gaan kan de heer Kockelmann misschien nog iets leren van Lex Bohlmeijer die wel het interviewen als een kunst lijkt te beheersen.
Hij is wekelijks te beluisteren op de Correspondent.

Dit was brandpunt ... goedenavond!

Zo klinkt al sinds jaar en dag de afsluiting van de gelijknamige actualiteitenrubriek.
Zo klonk het ook weer afgelopen zondag. En wat voor een bijzondere actualiteit kwam er voor deze slotwoorden ter sprake?
Dat sloot aan bij de verontwaardiging die Stéphane Hessel wist aan te wakkeren en die de aanleiding werd tot de occupy-beweging. Die beweging tekende protest aan bij de macht en rijkdom van die 1% ten opzichte van de rest ofwel de 99%.
Dat protest en die verontwaardiging lijken weer geluwd en/of overgewaaid. En de echte wind waait nog altijd en bepaald niet minder krachtig uit de neo-liberale hoek. En wat brengt die wind ons dan?
Jean-Louis Serban-Schreiber; Frans journalist, mediamagnaat en filosoof vertelt het ons nog eens in heldere bewoordingen. Dit gaat zowel over ons morele kapitaal, dat in rap tempo lijkt te devalueren en over dat andere $kapitaal$, dat hoewel bijna volledig losgezongen van productiviteit, werk of de werkelijke behoeften van mensen op steeds hogere noteringen op de beurs van verlangens lijkt te mogen rekenen.
Hij noemt het 'De wraak van de rijken'.

Zie hier het betreffende Brandpunt item

De 85 rijkste mensen die evenveel bezitten als de 3.500.000.000 minst bedeelden!!!
In mijn opvatting een godgeklaagd schandaal waarbij woorden tekort schieten om te beschrijven welke krankjorume wereld we met elkaar aan het maken zijn.
Ik vind het ook volkomen onbegrijpelijk dat we zoiets zouden kunnen laten bestaan.
Dat het begrip 'democratie' steeds meer een holle kreet dreigt te worden is al enige tijd duidelijk, maar tegen deze achtergrond wordt het zondermeer een lachertje.
Achter die zogeheten financiële en economische crisis blijkt dus een nog grotere morele crisis schuil te gaan.

Moreel kapitaal?

Jawel, je leest het goed: moreel kapitaal!
Wat wordt daar nu dan weer mee bedoeld? Waar gaat zoiets dan over? Klinkt dat voor ons moderne mensen niet als een grote paradox? Is dat een moreel of een economisch begrip? Laten moraliteit en economische logica zich wel met elkaar rijmen?
Hoogst interessante en actuele vragen, die natuurlijk van alles van doen hebben met je mens- en/of wereldbeeld.
Hoor of lees eens wat Harry Kunneman hier bijna twee jaar geleden over te zeggen had in verband met zorg en welzijn:


Managers in de zorg, laat de neo-liberale blahblah van Schippers en consorte eens een poosje links liggen, laat haar maar even kwekken en laat ondertussen de woorden van Harry Kunneman over moreel kapitaal, leerzame wrijving en de logica van de gift ook eens goed tot u doordringen en doe er uw voordeel mee!

Mensbeelden à la carte? (7)

Ik ben opgegroeid in de zogeheten calvinistische zuil en zo werd mij als kind al diets gemaakt dat de mens geneigd is tot alle kwaad.
Zie ook dat bekende catechismusboekje uit Heidelberg:

zijn wij alzo verdorven, dat wij ganselijk onbekwaam zijn tot enig goed en geneigd tot alle kwaad?

En zie daar de kern van het calvinistisch mensbeeld of wat men daar meestal voor door laat gaan.
Nu denk ik dat de mens inderdaad tot nogal wat kwaad geneigd is maar dat je er dan volledigheidshalve ook bij moet vertellen dat de mens toch ook nogal eens van goede wil is en het goede, voor zichzelf maar ook voor zijn naaste, nastreeft. Dat laatste lieten ze in genoemde zuil niet zelden na, want dat was niet de boodschap van belang.
Dat horen en zien we dus wel vaker, mensbeelden die klinken als one-liners en één bepaald aspect van het mens-zijn benadrukken als wenselijke norm en ander aspecten volledig veronachtzamen of als des duivels afschilderen.
En zonder er al te veel woorden aan vuil te maken plegen we zo’n mensbeeld doorgaans onder slechts één noemer te vatten; zo zijn we inmiddels bekend met bijvoorbeeld de homo faber, de homo sapiens, de homo ludens en sinds enkele decennia steeds dominanter ook de homo economicus.
Binnen dergelijke noemers kan het het mensbeeld echter ook weer divers en contasterend in gekleurd worden. Neem nou eens die recente homo economicus waar tegenwoordig zoveel over te doen is dat zelfs ons kabinet het inmiddels tot haar belangrijkste taak lijkt te rekenen om iedereen te bekeren en op te voeden tot rechtgeaarde homo economicus. Economen en andere betweters houden ons al enkele decennia voor dat die homo economicus (lees: de mens) eerstens en voor alles hebzuchtig en egoïstisch is. En anders dienen we dat voor ons eigen bestwil en een gezonde economie alsnog heel rap te worden. Vanuit dat grondmotief zou de homo economicus (wij nagenoeg allemaal dus) rationeel en berekend handelen om het welbegrepen eigenbelang te dienen en veilig te stellen.
Politici, beleidsmakers, bankiers en zo meer baseren al jaren in toenemende mate het grote beleid op dat mens- en wereldbeeld; en zie het resultaat!
Inmiddels beginnen toch ook steeds meer economen tot het voortschrijdend inzicht te komen dat de drijfveren van de mens nogal eens gevoelsmatig of zelfs irrationeel van aard blijken te zijn. Hé. klinkt dat niet eerder wat freudiaans en in regelrechte tegenspraak met wat die economen en beleidsmakers ons de afgelopen decennia op de mouw probeerden te spelden? Zou het adagium van onze vriend Brederoo ten lange leste ook tot het economenvolk gaan doordringen? Je zou het haast denken en dan blijken we toch eerder een homo psychologicus te zijn dan een homo economicus; zelfs door de bril van de econoom gezien, al zullen vast niet alle economen dat willen onderschrijven. Dergelijke ééndimensionale mensbeelden van het type wel-heel-kort-door-de-bocht blijken meer dan eens onenigheid en narigheid te voorspellen. Zeker wanneer ze de functie van geheugensteuntje gaan overschrijden en er nogal rechtlijnig verregaande conclusies uit worden getrokken. Voorzichtigheid en enige wijsheid lijkt geboden bij de beeldvorming rond dit soort mensbeelden à la carte. In de pedagogiek kennen we het (mens)beeld van de tabula rasa; het mensenkind dat zich door de opvoeders laat vormen analoog aan hoe een beeldhouwer beelden boetseert. Het mensbeeld van de recht-geaarde behavioristen.
Daar tegenover staat dan het bekende beeld in de geest van Rousseau en Saltzmann van datzelfde mensenkind als een zaadje of ontluikend plantje dat alle potentiële kenmerken en mogelijkheden al in zich draagt en vooral gekoesterd en goed verzorgd dient te worden om tot ontplooing en volle bloei te komen. Ziedaar het aloude en bekende nature-nurture debat in mensbeelden à la carte gevat. Simpele zwart-wit (mens)beelden van deze en vergelijkbare aard die pretenderen de essentie van het menszijn te vatten willen nogal aanleiding geven tot welles-nietes deuntjes en wedstrijdjes touwtrekken.
De mensbeelden zoals we die op de meeste menukaarten aangeprezen zien lijken toch niet zelden op kant-en-klare, voorgekookte, hapklare brokken met een uiterst minimum aan basisingrediënten.
In de keuken van het echte leven lijkt er doorgaans toch heel wat kwistiger met ingrediënten gestrooid en allerlei combinaties gebrouwen te worden.
Het blijft, wat mij betreft, hoe dan ook een zelden te vermijden, interessante en informatieve vraag hoe je mensbeeld er uit ziet.

<< vorige | volgende >>

Van ruilen komt ...

Heb ik onze huidige minister Plasterk ooit niet eens horen zeggen dat hij de wetenschap voor de politiek zou verruilen?
Nu blijkt dat hij, om een beetje knap de politiek te bedrijven, toch nog altijd over de nodige wetenschap zou moeten beschikken.

Laat mij dan ook met rust!

Het vorige blogje ging vooral over Sotsji als Poetin's olympische speeltje en de morele verontwaardiging die dat her en der oproept.
Nu zie dat datzelfde onderwerp vorige maand vanuit een geheel ander gezichtspunt ook al op GeenStijl ter sprake kwam. Er wordt daar in het stukje 'Laat sport met rust, eikels #sochi' door ene VanLeeuwen zelfs over een 'moraalerectie' gesproken.
Nu is GeenStijl, zo lees ik, een website die zich erop beroept tendentieus, ongefundeerd en nodeloos kwetsend te zijn; dat belooft natuurlijk wat en misschien is het verstandig dergelijke lieden niet al te zeer tegen te spreken. De schrijver trekt ook lekker ruig en ongenuanceerd van leer (tekens des tijds, een teken van beschavingsniveau of je bekennen tot een bepaalde groep en/of klasse?) en foetert:

Echt NIEMAND behalve die politici en hun criticasters in de kranten zitten überhaupt te wachten op hun politieke overwegingen en ethische commentaar. Rot lekker op. Ga niet, kijk niet, luister niet enzovoort. Boek een vlucht naar Moskou en ga protesteren, schrijf een brief aan Poetin, zoek een Russische homosensueel op en bied 'm onderdak aan, schrijf een petitie, richt een politieke partij op, whatever. Ziet u sportliefhebbers tijdens de Gay Pride demonstreren voor meer aandacht en geld voor achtergestelde sporten in wat voor land dan ook? Gewoon nooit meer politici bij sportevenementen, ongeacht waar en wanneer, laat sport met rust. #boycotpolitici

Nu kan ik me tot op zekere hoogte goed vinden in de stelling dat politici zich best wat minder met sport zouden mogen bemoeien. Maar meneer VanLeeuwen, zou de sport mij dan ook iets meer met rust kunnen laten? Zodat ik wanneer ik mij op bijvoorbeeld zomaar een zondag morgen voor kijkkastje posteer om eens Vrije Geluiden en Boeken te gaan zien en beluisteren, ik er weer eens achter moet komen dat die programma's moeten wijken voor een of ander duf sportfestijn dat zonodig live uitgezonden moet worden. Of wanneer ik 's avonds eens de autoradio aanzet ik meestentijds direct door kan schakelen op de CD-speler om niet met dat eindeloze gezever van sportcommentatoren te worden lastig gevallen over de ins en de outs van een of andere wedstrijd, honderdsten van secondes verschil of de conditie danwel de peesblessure en de vorige operaties van mij onbekende sporters. Dat is toch geen stijl. Die sportverdwazing en de sportterreur die dat tot gevolg heeft betekent niet voor iedereen een zegen of het Walhalla. Ene VanLeeuwen mag dan bladiebladiebla veronderstellen dat hij namens ons allen, misschien enkele 'heren en dames politici en 't gajes dat zich opiniemakers noemt' uitgezonderd, spreekt:

We leven toe naar de Olympische Winterspelen wegens SPORT. Want sport is leuk, spannend, mooi en spectaculair om te zien en de Olympische Spelen is de absolute apotheose waar alle topsporters ter wereld jarenlang voor trainen.

Dat lijkt me toch echt een misvatting. Volgens mij zijn er nog altijd genoeg mensen die zich, zoals ik bijvoorbeeld in het geheel niet (of niet meer) voor sport interesseren en niet onwaarschijnlijk ook nog hele volksstammen die sport of een bepaalde sport in het bijzonder wel eten te waarderen of daar van te genieten maar niet ongevraagd, te pas en te onpas altijd en overal op allerhande en moeilijk te omzeilen beelden van sport en het wezenloze gepalaver van sportcommentatoren en andere experts getrakteerd willen worden.
Zeg nou eens eerlijk, dat is toch zeker geen stijl. Maar dat geluid hoor je zelden of het moet al van types als Maarten van Rossum, Midas Dekkers of Hans Dorrestein zijn.Toch moet het maar eens gezegd: wil je van sport genieten; doe dat; mijn zegen heb je maar doe het bij die sportevenementen en zend het uit op speciale sportzenders en vervuil niet alles en de hele wereld ermee! Ga lekker naar Rusland ofzo maar laat mij alsjeblieft eens met rust! Rob Wijnberg laat in de Correspondent weten ook al erg moe te worden van al dat gedoe rond evenementen als de Olympische Spelen. Zijn commentaar betreft dan het pseudo-idealisme, de platte en commerciële werkelijkheid en de opgeklopte beeldvorming en mediawerkelijkheid ervan. In dit verhaal kan ik me in ieder geval een stuk beter vinden dan het botte bijl-verhaal van GeenStijl.

De pot verwijt ...?

De media staan al enige tijd bol van en over Sotsji. Het hoogtepunt van deze verslaggeving schijnen we nog niet bereikt te hebben en het kan nog even duren voor we weer van deze kakafonie verlost zullen zijn.
Sotsji schijnt een wat mondaine badplaats/kuuroord te zijn met een mediterraan klimaat en besneeuwde bergen om de hoek. Die sneeuw moesten ze dit jaar wel even opzij leggen en goed bewaren; er is met hulp van een Finse expert vorige winter zo'n 1.000.000 kuub van dat spul opgeslagen. Dat vind ik nu wel grappig nieuws en ik vraag me af hoeveel sneeuwpoppen je daarvan zou kunnen maken. Maar het meeste nieuws in verband met Sotsji gaat over andere kwesties waar hele volkstammen zich druk over menen te moeten maken. Voor zover ik het nog vatten kan gaat dat dan vooral over sport (maar dat kan mij, evenals voetbal, niet echt boeien), over dreigend moslim-terrorisme en over homofobe mentaliteit en wetgeving.
Dat laatste lijkt vooral de gemoederen in onze Westerse Wereld te beroeren en onze morele verontwaardiging op te roepen. Omdat het een politiek 'heet hangijzer' is zullen veel westerse leiders, zoals bv. Obama hun gezicht niet laten zien in Sotsji.
Twee Amerikaanse hoogleraren in de rechtsgeleerdheid te weten Ian Ayres en William Eskridge wijzen er in een artikeltje in de Washington Post even fijntjes op dat 8 à 10 van de Verenigde Staten er homofobe of anti-homo wet- en regelgeving op na houden die rechtstreeks vergelijkbaar zijn met het gewraakte Russische wetsartikel waar iedereen tegen te hoop loopt.
Zou Obama die staten dan ook mijden voor de rest van zijn ambtstermijn, vraag ik me dan even af?
De auteurs van het artikeltje herinneren er nog wel even aan dat in 2002 bij de spelen in Utah niets vernamen van de huidige verontwaardiging.
Het stukje eindigt met de prikkelende suggestie dat mocht al onze morele verontwaardiging over dat achterlijke Rusland daar aan dovemansoren gericht zijn en daar echt geen verandering ten goede bewerkstelligen dan kan het nog altijd de aanleiding vormen om eens beter naar onszelf te kijken en te zien of we eerst onze eigen straatje niet weer eens wat schoner moeten vegen. Wat kritiek en boos verontwaardigd commentaar op een ander leek of in ieder geval zo begon kan dan zomaar omsbuigen en gaan fungeren als een gesprek met onszelf of het eigen geweten! Werkt dat niet vaker zo bij ons mensen?
Doet ook zomaar weer eens aan onze Brederoo denken. Ayres en Erskridge besluiten met de zin:

“You hypocrite, first take the plank out of your own eye.”

als een mogelijke reactie van Poetin op kritiek vanuit de Verenigde Staten.
Ja, de pot verwijt de ketel .... plegen wij dan te zeggen.

Nog stiller?

Begin van de week vertoefden wij even in Limburg om weer eens wat te badderen en bellen te blazen. We kozen ditmaal ons tijdelijk domicilie bij deze fleurige rotonde, met uizicht op Broekhuizen en wat Galloway-runderen. Vond ik het enige dagen daarvoor al erg stil in Amsterdam, hier in Arcen was het nog een stuk stiller en leek het werkelijk wel uitgestorven. Dat gold niet toch voor het thermaalbad dat altijd nog op veel duitse badgasten kan rekenen. Toen we eens even bij de oosterburen gingen kijken in Kevelaer bleek het daar ook al zo stil en verlaten. Waar zijn al die bedevaartgangers dan opeens gebleven? Is bedevaart dan soms ook al seizoenswerk geworden? Al die rust bied in ieder geval wel weer eens de gelegenheid voor een goed gesprek.