Sunday, November 7, 2010

John McGee (2); de boodschap

In het vorige stukje beschreef ik de centrale boodschap van John McGee als het geboorterecht van elk mens zich veilig bij, zich verbonden met en zich geliefd te voelen door zijn/haar naaste medemensen. Veel mensen hebben dit gevoel nooit of nauwelijks ervaren maar wel het tegendeel van angst, rusteloosheid, eenzaamheid en verlatenheid.
McGee spreekt in dat verband over 'broken hearts' en over onze morele verantwoordelijkheid t.a.v. de 'mending' daarvan. Want elk hart zou zich, als wij het kunnen helpen, toch op het gemak en thuis moeten kunnen voelen.
(zie voor mijn eerdere poging de filosofie achter gentle teaching te doorgronden en samen te vatten: Gentle Teaching; naar John McGee, de stukjes 2 en 3)

McGee is zeer stellig in zijn afwijzing van elke gedragsmatige benadering van straffen en/of belonen en lijkt ook het daarmee verbonden taalgebruik te schuwen.

Hij constateert op grond van ruime ervaring dat veel begeleiders en zorgverleners toch wel opvallend vaak op gedrag van hun cliënten reageren met:

- hij/zij weet wel beter (of hoort beter te weten)
- doet dit uitsluitend om aandacht te vragen en te trekken
- is aan het of poogt te manipuleren


en ik moet erkennen dat ik dit soort geluiden meer dan eens hoor en in de loop der jaren wel opmerkelijk vaak heb gehoord.

Ook het systeem van token-economy moet het volledig bij hem ontgelden. Daarover zegt McGee stel je voor dat je verstandelijk gehandicapt bent en ergens op het emotionele niveau van een peuter zit ... then would you still be able to dig out of the hole if once again after doing your utmost and having earned seven chips, you screw up ... and you have to start all over again!

En ook hierop moet ik erkennen dat ik meer dan eens zie en zag dat cliënten in die zin overvraagd blijken te worden en wij als begeleiders ons wel eens wat weinig flexibel tonen onder het motto van: regel is regel of afspraak is afspraak.



Daarbij poneert McGee enkele malen de prikkelende stelling dat de agressie zoals we die in verschillende instellingen vaak zien echt niet te wijten valt aan gedrag dat voortkomt uit bv. autisme, ADHD of borderline stoornis, maar het leeuwendeel ervan simpelweg een reactie is op en het gevolg is van het onthouden van vooral vier zaken, te weten: koffie, koekjes, tabak en cola.

Wat mag dan gentle teaching heten en wat nadrukkelijk niet?
John McGee zei hier woensdagmiddag ondermeer over:

Nee - Gentle teaching gaat niet over gedragsverandering
Ja - gedrag kan en zal er hoogstwaarschijnlijk door veranderen maar het gaat erom dat mensen zich veilig, geliefd en geaccepteerd voelen
Ja - het vraagt weliswaar in zekere zin om discipline en structuur
Nee - maar het gaat niet om disciplinering
Ja - het gaat over het creëren van nieuwe herinneringen
Nee - het gaat niet over gedrag
Nee - en niet over de eventuele gevolgen daarvan
Ja - het draait gewoon om onvoorwaardelijke liefde tonen!

In geval mensen wat moeite met de term liefde mochten hebben leverde McGee er nog serie vervangende termen bij die je er naar gelieve voor in de plaats mag zetten. Wat te denken van het op respectvolle, vriendelijke, warme, behulpzame, ondersteunende, vergevingsgezinde en tolerante wijze prijzen, waarderen en verzorgen van de ander.

Voor mijzelf komt compassie toch als de meest treffende term over.
Compassie als in Zorg met compassie; niet geheel toevallig de titel van een boekje van Pouwel van de Siepkamp van de nederlandse Gentle Teaching foundation en tevens auteur van het nederlandstalige boek Gentle teaching.

Welke woorden we er ook aan mogen geven en een middagje John McGee zelf hierover beluisterend zie ik het toch steeds cirkelen rond en telkens weer terechtkomen op een grondhouding van onvoorwaardelijke acceptatie naar elkaar, zachtmoedigheid, saamhorigheid en samendelen.
Dat is natuurlijk een mooi verhaal en John McGee weet het met verve te vertellen. Ik vond het zoals in het vorige stukje ook gezegd zeker een inspirerend verhaal en denk daarbij hebben we daar nu in deze wereld ook niet ernstig behoefte aan: inspirerende verhalen?

Maar dan komt de hamvraag: wat kunnen we er van leren en hoe gaan we dat in de praktijk handen en voeten geven zodat die praktijk er ook iets mooier en menselijker op kan worden?

<< vorige

No comments:

Post a Comment